دادخواست انحلال مشارکت در حقوق ترکیه
در زندگی روزمره، تقسیم اموال منقول یا غیرمنقول که متعلق به بیش از یک نفر است، ممکن است به اختلافاتی منجر شود. در چنین مواردی، قانون مدنی ترکیه با ماده ۶۸۸، دعوای «رفع شراکت» (ایزالۀ شُیوع) را ترتیب می‌دهد. این دعوی، تقسیم مال مشترک از طریق تقسیم عین یا فروش بین شرکا را هدف قرار می‌دهد.
شراکت چیست؟
شراکت، وضعیتی است که در آن بیش از یک نفر حق مالکیت بر یک مال را به صورت مشترک دارند. این مال می‌تواند منقول یا غیرمنقول باشد. شراکت می‌تواند از طریق ارث، فروش یا قرارداد تأسیس به وجود آید.
مالکیت مشترک در سند چیست؟
مالکیت مشترک به معنای مالکیت چندین نفر بر تمامیت یک مال غیرمنقول با سهام مشخص است. این سهام، حقوق و مسئولیت‌های هر شریک را در مورد مال مشخص می‌کند. سهام در مالکیت مشترک می‌تواند مساوی یا به نسبت‌های مختلف باشد.
مالکیت اتحاد چیست؟
مالکیت اتحاد به معنای مالکیت چندین نفر بر تمامیت یک مال به صورت مشترک است. شراکت ارثی، شراکت ساده، اتحاد مالی در ازدواج و شراکت اموال خانواده مثال‌هایی از مالکیت اتحاد هستند. در مالکیت اتحاد، سهم هر شریک مشخص نیست و هر شریک حق مالکیت بر تمام مال را دارد.
تبدیل به مالکیت مشترک
تبدیل مالکیت اتحاد به مالکیت مشترک در موارد و شرایطی که در قانون پیش‌بینی شده ممکن است. در شراکت ارثی، در صورت درخواست یکی از وارثان، قاضی صلح سایر وارثان را دعوت می‌کند تا در مهلتی مشخص اعتراضات خود را بیان کنند. اگر دلیلی برای ادامه مالکیت اتحاد وجود نداشته باشد و هیچ یک از وارثان نیز در این مدت دعوی تقسیم را مطرح نکنند، قاضی حکم به تبدیل مالکیت اتحاد به مالکیت مشترک می‌دهد.
نمی‌خواهم سهام خود را بفروشم در دعوای ایزالۀ شُیوع
در دعوای ایزالۀ شُیوع، اگر یکی از شرکا نخواهد سهم خود را بفروشد، ابتدا تقسیم عین مال مطرح می‌شود. اگر تقسیم عین ممکن نباشد، حکم به فروش در مزایده صادر می‌شود. اگر تمام شرکا موافق باشند، مزایده تنها بین شرکا برگزار می‌شود. اگر یکی از شرکا با این موافقت نکند، فروش به صورت عمومی انجام می‌شود.
ارثی که نمی‌توان تقسیم کرد، چگونه فروخته می‌شود؟
ارثی که نمی‌توان تقسیم کرد، در صورت عدم توافق بین وارثان، با طرح دعوای رفع شراکت به فروش می‌رسد. در این دعوی، قاضی ابتدا حکم به تقسیم عینی مال می‌دهد. اما اگر تقسیم عینی ممکن نباشد و به ویژه اگر تقسیم مال باعث کاهش ارزش آن نشود، حکم به فروش در مزایده می‌دهد. درآمد حاصل از فروش به نسبت سهم ارث بین وارثان تقسیم می‌شود.
حق شفعه چیست؟
حق شفعه، حقی است که در مالکیت مشترک یکی از شرکا می‌تواند سهم خود را به شخص ثالث بفروشد و سایر شرکا حق دارند آن سهم را به صورت اولویت خریداری کنند. حق شفعه هدفش حفظ یکپارچگی اموال و حفاظت از حقوق شرکا در مالکیت مشترک است.
مزایده‌های ایزالۀ شُیوع
مزایده‌های ایزالۀ شُیوع در نتیجه دعاوی رفع شراکت و حکم به فروش مال مشترک برگزار می‌شوند. این مزایده‌ها بر اساس قوانین اجرایی و ورشکستگی و به روش مزایده عمومی انجام می‌شوند.
فروش خانه از طریق اجرایی چگونه است؟
فروش خانه از طریق اجرایی، در صورت عدم توانایی بدهکار در پرداخت بدهی، با درخواست طلبکار آغاز می‌شود. در این فرایند، ابتدا ارزش مال تعیین می‌شود و سپس در مزایده عمومی به فروش می‌رسد. کسی که بیشترین پیشنهاد را در مزایده بدهد، خانه را خریداری می‌کند.
هزینه‌های دعوای رفع شراکت
در دعوای رفع شراکت، هزینه‌های دادرسی و وکیل به نسبت سهم طرفین تقسیم می‌شود. در صورت قبول دعوی، هر دو طرف به نسبت سهم خود مسئول هزینه‌های دادرسی خواهند بود. در صورت رد دعوی، فقط خواهان مسئول هزینه‌های دادرسی است.
شراکت ساده
شراکت ساده، قراردادی است که در آن دو یا چند نفر تعهد می‌کنند اموال و تلاش‌های خود را برای رسیدن به یک هدف مشترک ترکیب کنند. در شراکت ساده، سهم‌های مشخصی وجود ندارد و هر شریک حق مالکیت بر تمام اموال مشترک را دارد. شراکت ساده نمونه‌ای از مالکیت اتحاد است.
روش‌های مورد استفاده در دعوای رفع شراکت (ایزالۀ شُیوع)
در فرآیند پایان دادن به شراکت‌ها، در چارچوب دعوای رفع شراکت (ایزالۀ شُیوع)، دو روش اصلی به‌طور متداول استفاده می‌شوند: رفع شراکت از طریق تقسیم عینی و رفع شراکت از طریق فروش. این روش‌ها نمایانگر راه‌حل‌های قانونی هستند که شرکا می‌توانند هنگام تقسیم اموال مشترک خود انتخاب کنند. در روش اول، مال مشترک بین طرفین تقسیم می‌شود؛ در حالی که در روش دوم، مال فروخته می‌شود و درآمد حاصل تقسیم می‌گردد.
رفع شراکت از طریق تقسیم عینی
رفع شراکت از طریق تقسیم عینی به معنای تقسیم مال مشترک بین طرفین در دعوای ایزالۀ شُیوع است. این روش در مواردی ترجیح داده می‌شود که شرکا فروش را نمی‌خواهند و مال به‌گونه‌ای قابل تقسیم است. طبق ماده ۶۹۹ قانون مدنی ترکیه، تقسیم عینی مال با حکم قاضی ممکن است. اما قبل از صدور حکم، دادگاه بازرسی می‌کند و گزارش کارشناس را دریافت می‌کند. در گزارش، قابلیت تقسیم مال و تطابق با مقررات شهری بررسی می‌شود.
شرایط تقسیم عینی
هنگام درخواست رفع شراکت، یکی از شرکا می‌تواند درخواست کند و نیازی به رضایت همه شرکا نیست. اما برای قبول درخواست، مال باید قابل تقسیم باشد. برای حیوانات زنده یا اموالی که قابل تقسیم نیستند این روش قابل استفاده نیست. همچنین، تقسیم نباید باعث کاهش ارزش مال شود و نباید هزینه‌بر باشد.
رفع شراکت از طریق فروش
در صورتی که تقسیم مال ممکن نباشد یا طرفین فروش را ترجیح دهند، به روش فروش متوسل می‌شوند. در این صورت، قاضی مدیر فروش تعیین می‌کند و فرآیند فروش بر اساس مقررات قانونی انجام می‌شود. فروش مال غیرمنقول معمولاً از طریق مزایده عمومی صورت می‌گیرد. اما با رضایت تمام شرکا، فروش فقط بین شرکا انجام می‌شود.
دعوای رفع شراکت در شراکت ارثی
برای تقسیم اموالی که از طریق ارث به دست آمده نیز می‌توان دعوای رفع شراکت را مطرح کرد. ماده ۶۴۲ قانون مدنی ترکیه به وارثان حق درخواست تقسیم ارث را در هر زمان می‌دهد.
نکات قابل توجه
در دعاوی رفع شراکت در شراکت ارثی، باید توجه داشت که آیا وارثان براساس قرارداد یا قانون موظف به ادامه شراکت هستند یا خیر. در این موارد، به‌جای رد دعوی، باید بر اساس ماده ۶۴۲ قانون مدنی ترکیه تصمیم‌گیری شود.
چگونه شراکت بین وارثان رفع می‌شود؟
رفع شراکت بین وارثان، طبق ماده ۶۴۲ قانون مدنی ترکیه تنظیم شده است. طبق این ماده، وارثان می‌توانند ترکه را بین خود توافقی تقسیم کنند. در صورت عدم توافق، هر یک از وارثان می‌تواند تقسیم عینی یا تقسیم از طریق فروش را درخواست کند.
تعیین قیمت فروش
چگونه در دعوای رفع شراکت تعیین قیمت انجام می‌شود؟
تعیین قیمت معمولاً توسط هیئت کارشناسان انجام می‌شود. هیئت کارشناسان با رفتن به محل مال، ویژگی‌ها، موقعیت، نمونه‌های مشابه و ارزش بازار را بررسی می‌کنند. براساس این بررسی‌ها، هیئت کارشناسان گزارشی تهیه می‌کنند و در این گزارش ارزش مال را تعیین می‌کنند.
آیا می‌توان به تعیین قیمت در دعوای رفع شراکت اعتراض کرد؟
بله، اگر شرکا معتقد باشند که قیمت تعیین شده توسط هیئت کارشناسان بیش از حد بالا یا پایین است، می‌توانند به این قیمت اعتراض کنند. اعتراض با تقدیم یک دادخواست به پرونده دعوی انجام می‌شود. دادگاه اعتراض را بررسی می‌کند و در صورت لزوم از هیئت کارشناسان درخواست تهیه گزارش جدید می‌کند.
روش فروش
روش‌های انجام فروش
در صورتی که در دعوای رفع شراکت حکم به فروش مال صادر شود، دادگاه نحوه انجام فروش را تعیین می‌کند. دو روش اصلی برای فروش وجود دارد:
مزایده:
مال با قیمت پایه مشخص شده از طریق مزایده به بالاترین پیشنهاد فروخته می‌شود.
چگونه مزایده در دعوای رفع شراکت انجام می‌شود؟
پس از صدور حکم فروش و قطعی شدن آن، پرونده برای انجام مراحل فروش به مدیر فروش ارسال می‌شود. مدیر فروش علاوه بر این تعیین قیمت انجام می‌دهد. این تعیین قیمت به طرفین ابلاغ می‌شود و طرفین می‌توانند به این تعیین قیمت اعتراض کنند. قیمت شروع مزایده نصف قیمت تعیین شده در این فرایند است.
روش مذاکره:
مال با قیمت پایه تعیین شده از طریق مذاکره فروخته می‌شود. در روش مذاکره، کمیسیون تعیین شده توسط دادگاه با خریداران و فروشندگان بالقوه مذاکره می‌کند و مال را به بالاترین پیشنهاد می‌فروشد.
نمونه دعوی متقابل و نتایج آن
یک شریک می‌تواند به حکم فروش اعتراض کرده و دعوی متقابل مطرح کند. در دعوی متقابل، دلایل اعتراض به وضوح و شفافیت باید ذکر شود. دادگاه دعوی متقابل را بررسی کرده و می‌تواند حکم فروش را تأیید یا لغو کند.
ممانعت از فروش: اقدامات
در برخی موارد، فرآیند فروش ممکن است به دلایل مختلف متوقف شود. به عنوان مثال، یک شریک با اعتراض به حکم دادگاه می‌تواند فرآیند فروش را متوقف کند یا مشکلات فنی در حین فروش رخ دهد.
اقدامات حقوقی برای جلوگیری از فروش
در صورت ممانعت از فروش، اقدامات قانونی لازم برای اجرای فرآیند فروش باید انجام شود. این اقدامات ممکن است شامل پیگیری اجرایی حکم دادگاه یا اقدامات لازم برای دوباره شروع فرآیند فروش باشد.
قیمت فروش و عدم وجود خریدار
قیمت فروش:
پس از فروش پول کجا واریز می‌شود؟
پس از تکمیل فرآیند فروش، مبلغ فروش به حساب امانت دادگاه واریز می‌شود. این حساب توسط دادگاه تعیین می‌شود و تمامی طرفین در فرآیند فروش می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند.
دریافت و توزیع مبلغ فروش
مبلغ فروش بر اساس حکم دادگاه به نسبت سهام شرکا بین آن‌ها تقسیم می‌شود. شرکا می‌توانند مبلغ فروش را از حساب امانت دادگاه دریافت کنند.
عدم وجود خریدار:
در صورت عدم وجود خریدار چه اقداماتی انجام می‌شود؟
در برخی موارد، مشکل عدم وجود خریدار برای فرآیند فروش پیش می‌آید. در این صورت، دادگاه ممکن است یکی یا چند تا از اقدامات زیر را انجام دهد:
فروش دوباره: دادگاه ممکن است حکم به کاهش قیمت فروش یا تغییر شرایط فروش دهد و مال را دوباره به فروش بگذارد.
ارزیابی دوباره کارشناس: دادگاه ممکن است حکم به ارزیابی دوباره مال توسط کارشناس برای بررسی ارزش به‌روز مال دهد.
فروش به روش مذاکره: دادگاه ممکن است حکم به فروش مال به روش مذاکره دهد.
ادامه شراکت: در شرایط استثنائی، دادگاه ممکن است حکم به ادامه شراکت دهد.
فرآیند و روش دعوی
برای طرح دعوای رفع شراکت، باید شرایطی وجود داشته باشد. این شرایط پایه‌های دعوی را تشکیل می‌دهند و تضمین می‌کنند که دعوی به‌طور صحیح انجام می‌شود.
دلایل طرح دعوی: دعوای رفع شراکت، فرآیندی قانونی است که در آن اشخاصی که به‌طور مشترک مالک یک مال منقول یا غیرمنقول هستند، در صورت عدم توافق در تقسیم مال، یکی از شرکا می‌تواند در دادگاه دعوی تقسیم مال را مطرح کند.
شرایط و مدارک دعوی: برای طرح دعوی باید شرایطی رعایت شود. به عنوان مثال، در هنگام طرح دعوی، صرف نظر از اینکه مال به مالکیت مشترک یا اتحاد تعلق دارد، یک شریک یا چند شریک با هم می‌توانند دعوی را مطرح کنند. در دادخواست دعوی باید دلایل طرح دعوی، جزئیات مال مورد دعوی، اطلاعات شناسایی شرکا ذکر شود. همچنین، مدارکی که نشان‌دهنده شراکت در مال مورد نظر است باید به پرونده اضافه شود.
مشکل زمان: مرور زمان و مدت انتظار: دعوای رفع شراکت به‌طور کلی مشمول مرور زمان نیست. اما در برخی موارد، به‌علت نیاز به اقدام قانونی یا تخصیص مداوم
مال مشترک به یک هدف خاص، حق طرح دعوی ممکن است به ده سال محدود شود.
در این شرایط، پرونده دعوی باید تهیه و فرآیند دعوی آغاز شود. در این فرآیند استفاده از راه میانجیگری الزامی شده است. اگر دعوی بدون استفاده از راه میانجیگری طرح شود، به‌علت نقص شرایط دعوی، دعوی ممکن است به‌طور رسمی رد شود. بنابراین، استفاده از راه میانجیگری قبل از طرح دعوی اهمیت دارد.
دادگاه صالح و مجاز در دعوای رفع شراکت
دادگاه صالح در دعوای رفع شراکت، دادگاه صلح حقوقی است. علاوه بر این، دادگاه مجاز برای دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول دادگاه صلح حقوقی محل وقوع مال است. در صورت وجود چندین مال غیرمنقول، این دعوی می‌تواند در دادگاه صلح حقوقی محل وقوع اموال مطرح شود.
دادخواست و آماده‌سازی، طرح دعوی و ارزیابی، تعیین ارزش
دادخواست و آماده‌سازی:
چگونه دادخواست تهیه می‌شود
در دادخواست دعوای رفع شراکت، عناصر اصلی دعوی باید به وضوح و شفافیت ذکر شود. اطلاعاتی که باید در دادخواست ذکر شود به شرح زیر است:
اطلاعات خواهان و خوانده: اطلاعات شناسایی، آدرس‌ها و اطلاعات تماس هر دو طرف باید به طور کامل نوشته شود.
اطلاعات مال موضوع دعوی: نوع، ویژگی‌ها و در صورت وجود شماره‌های بخش و پارسل مال باید به طور کامل ذکر شود.
مطالبات دعوی: خواهان باید به وضوح درخواست خود برای رفع شراکت از طریق فروش یا تقسیم عینی را بیان کند.
ادله: تمامی ادله‌های حمایتی دعوی (به عنوان مثال، سند وراثت، سند مالکیت) باید به دادخواست پیوست شود.
امضاء: دادخواست باید توسط خواهان امضا شود. در صورتی که دعوی توسط وکیل مطرح شود، وکالت‌نامه نیز باید به دادخواست پیوست شود.
نمونه دادخواست و فرآیند تهیه
در هنگام تهیه دادخواست دعوای رفع شراکت، مراحل زیر می‌تواند دنبال شود:
تعیین دادگاه صالح: دعوی می‌تواند در دادگاه محل وقوع مال یا دادگاه محل اقامت خواهان مطرح شود.
فرمت دادخواست: دادخواست باید در فرمت تعیین شده توسط دادگاه مربوطه تهیه شود. فرمت دادخواست می‌تواند از سایت دادگستری یا از وکلا تهیه شود.
جمع‌آوری مدارک لازم: برای مستندسازی اطلاعات ذکر شده در دادخواست، تهیه مدارک لازم (به عنوان مثال، سند وراثت، سند مالکیت) از قبل اهمیت دارد.
نگارش دادخواست: تمامی اطلاعات لازم باید به صورت کامل و صحیح در دادخواست نوشته شود.
امضاء و تقدیم دادخواست: پس از امضای دادخواست توسط خواهان، باید به دادگاه صالح تقدیم شود.
طرح دعوی و ارزیابی:
مدت زمان دعوی: مدت انتظار
مدت زمان نتیجه‌گیری دعوای رفع شراکت به پیچیدگی دعوی، مدت زمان جمع‌آوری ادله و حجم کار دادگاه بستگی دارد. به‌طور متوسط، انتظار می‌رود که دعوی در بین ۶ ماه تا ۱ سال نتیجه‌گیری شود.
مدت زمان تخمینی دعوی و موارد تمدید
مدت زمان دعوی ممکن است در صورت نیاز به بررسی‌های کارشناسی، بازرسی و سایر اقدامات اضافی تمدید شود. همچنین، درخواست‌های اضافی خواهان یا خوانده نیز می‌تواند باعث تمدید مدت زمان دعوی شود.
دلایل رد:
دلایل رد دعوای رفع شراکت می‌تواند به شرح زیر باشد:
نقص در دادخواست: در صورتی که دادخواست اطلاعات لازم را نداشته باشد یا نادرست باشد، دعوی ممکن است رد شود.
مراجعه به دادگاه غیرصالح: در صورتی که دعوی در دادگاه غیرصالح مطرح شود، ممکن است رد شود.
عدم وجود دلیل قانونی: در صورتی که دلیل قانونی برای رفع شراکت وجود نداشته باشد، دعوی ممکن است رد شود.
دلایل رد و اعتراضات
در صورت رد دعوی، خواهان می‌تواند تا ۱۵ روز پس از دریافت حکم اعتراض کند. در دادخواست اعتراض، باید دلایل رد حکم و اینکه چرا این دلایل نادرست هستند، به وضوح توضیح داده شود.
برای دریافت کمک یا مشاوره بیشتر می‌توانید با ما تماس بگیرید.
دعوای رفع شراکت (ایزالۀ شُیوع)