Erkenning en Tenuitvoerlegging van Buitenlandse Echtscheidingsvonnissen in Turkije

2. Noodzakelijke Voorwaarden voor de Erkenning van Buitenlandse Echtscheidingsvonnissen

a. Het Buitenlandse Vonnis Moet Definitief Zijn

De meest fundamentele voorwaarde vereist voor de erkenning van een buitenlands echtscheidingsvonnis is dat de beslissing definitief is geworden in het land waar het werd uitgevaardigd. Definitief betekent dat gewone rechtsmiddelen niet meer kunnen worden aangewend tegen de beslissing. Een echtscheidingsvonnis dat niet de kwaliteit van “res judicata” heeft verkregen, kan niet worden erkend.

De definitieve status van een buitenlands echtscheidingsvonnis kan worden bewezen door verschillende documenten. Deze documenten omvatten een definitief kenmerk op de beslissing, een definitief certificaat verkregen van de bevoegde rechtbank, of officiële documenten afgegeven door de bevoegde autoriteiten van het land waar de beslissing werd genomen. Het hoofddoel van het vereisen van de definitieve voorwaarde is om de erkenning van beslissingen die nog niet definitief zijn geworden en kunnen veranderen te voorkomen, om zo rechtsonzekerheid te vermijden.

b. Niet in Strijd met de Openbare Orde

Een andere belangrijke voorwaarde voor de erkenning van een buitenlands echtscheidingsvonnis is dat het niet in strijd is met de openbare orde van het land. Het concept van “openbare orde” verwijst naar de fundamentele waarden van een samenleving, haar morele normen en de basisprincipes van haar rechtssysteem.

Bijvoorbeeld, een buitenlands echtscheidingsvonnis dat fundamentele mensenrechten schendt, in strijd is met het gelijkheidsbeginsel, of het recht op een eerlijk proces negeert, wordt mogelijk niet erkend vanwege strijd met de openbare orde. In deze context kan een echtscheidingsvonnis dat uitsluitend plaatsvindt door de eenzijdige wil van de echtgenoot, zonder dat de echtgenote iets te zeggen heeft, mogelijk niet worden erkend omdat het in strijd is met het gelijkheidsbeginsel en fundamentele rechten.

Bij het evalueren van de strijdigheid met de openbare orde moet echter rekening worden gehouden met culturele en juridische verschillen tussen samenlevingen. Niet elk verschil, maar alleen situaties die ernstige schade toebrengen aan fundamentele rechten en vrijheden, rechtvaardigheid en morele waarden vormen een “strijdigheid met de openbare orde“.

c. Naleving van Verdedigingsrechten

Voor de erkenning van een buitenlands echtscheidingsvonnis moeten de verdedigingsrechten van de partijen in acht zijn genomen bij de buitenlandse rechtbank waar de beslissing is genomen. Het recht van verdediging, dat een van de basiselementen is van het “recht op een eerlijk proces“, betekent dat partijen op de hoogte worden gesteld van de zaak en de gelegenheid hebben om zichzelf te verdedigen.

Bij het onderzoeken of verdedigingsrechten in een buitenlands echtscheidingsvonnis in acht zijn genomen, wordt met name gecontroleerd of de gedaagde naar behoren is geïnformeerd over de zaak. Als bijvoorbeeld het verzoekschrift niet is betekend aan een echtgenoot die in het buitenland woont, of als er een beslissing is genomen zonder hen een redelijke termijn te geven, worden de verdedigingsrechten geacht te zijn geschonden, en een dergelijke beslissing kan niet worden erkend.

Als de gedaagde echter vrijwillig ervoor kiest om niet op zittingen te verschijnen of afstand doet van zijn “recht van verdediging“, dan kan er niet langer sprake zijn van een schending van verdedigingsrechten. In dergelijke gevallen kan het buitenlandse echtscheidingsvonnis worden erkend als ook aan andere voorwaarden is voldaan.

d. Wederkerigheidsvoorwaarde

Bij de erkenning van buitenlandse echtscheidingsvonnissen moet er een wederkerigheidsrelatie bestaan tussen het land dat de beslissing heeft uitgevaardigd en het land waar erkenning wordt verzocht. Het “wederkerigheids“principe betekent dat twee landen vergelijkbare benaderingen tonen bij het erkennen van elkaars gerechtelijke beslissingen.

Wederkerigheid bij buitenlandse echtscheidingsvonnissen kan zich op drie verschillende manieren manifesteren.

Reciprociteit kan worden vastgesteld door middel van internationale overeenkomsten die tussen twee landen worden ondertekend. Bovendien kan feitelijke reciprociteit optreden als twee landen in hun nationale wetgeving regelen dat zij elkaars beslissingen zullen erkennen. In het geval van “de facto reciprociteit” worden de gevestigde praktijken van de rechtbanken van de landen met betrekking tot de erkenning van elkaars beslissingen als basis genomen.

In moderne rechtsstelsels verliest de voorwaarde van reciprociteit echter geleidelijk aan belang. Vooral in zaken betreffende de burgerlijke staat van een persoon, zoals echtscheiding, is er een tendens om buitenlandse rechterlijke beslissingen te erkennen zonder de voorwaarde van reciprociteit te eisen.

3. Administratieve Erkenningsprocedure voor Buitenlandse Echtscheidingsbeschikkingen

a. Erkenning Volgens Wet op de Burgerlijke Stand Artikel 27/A

De vereiste om alleen bij rechtbanken een aanvraag in te dienen voor de erkenning van buitenlandse echtscheidingsbeschikkingen werd gewijzigd met de regelgeving die in 2017 werd gemaakt. Met artikel 27/A toegevoegd aan de Wet op de Burgerlijke Stand, kregen administratieve autoriteiten ook erkenningsbevoegdheid.

Om een buitenlandse echtscheidingsbeschikking via deze methode te laten erkennen, is het eerst noodzakelijk om een aanvraag in te dienen bij het bevoegde bureau van de burgerlijke stand of consulaten in het buitenland. Bij deze aanvraag moeten de documenten die vereist zijn voor “administratieve erkenning” volledig worden ingediend en moet aan bepaalde voorwaarden worden voldaan. De beslissing moet met name naar behoren worden gecertificeerd door de bevoegde autoriteiten van het land waar deze is afgegeven en er moet een Turkse vertaling worden verstrekt.

Deze nieuwe regelgeving beoogt het erkenningsproces van echtscheidingsbeschikkingen voor burgers die in het buitenland wonen te vergemakkelijken. Het administratieve erkenningsproces biedt een snellere en praktischere oplossing in vergelijking met het gerechtelijke proces.

b. Voorwaarden voor Administratieve Erkenning

Voor administratieve erkenning van een buitenlandse echtscheidingsbeschikking moet aan bepaalde speciale voorwaarden worden voldaan. Ten eerste moeten de partijen een gezamenlijke aanvraag indienen of, in bijzondere gevallen, kan de Turkse burger alleen een aanvraag indienen.

Een andere belangrijke voorwaarde voor de administratieve erkenning van een buitenlandse echtscheidingsbeschikking is dat deze moet zijn verkregen van de bevoegde gerechtelijke of administratieve autoriteiten van het land waar de beslissing is uitgevaardigd. Situaties die worden aangeduid als “privé-echtscheiding“, zoals de ontbinding van een religieus huwelijk, worden niet binnen dit kader beschouwd.

Bij een administratieve erkenningsaanvraag moeten noodzakelijke documenten, zoals documenten die de definitieve aard van de beslissing aantonen, vertalingen en de identiteitsgegevens van de partijen, volledig zijn. Bovendien mag er op het moment van de aanvraag geen lopende zaak bij Turkse rechtbanken over dezelfde kwestie zijn of een eerder afgewezen erkenningsbeslissing.

c. Gevolgen van Administratieve Erkenning

Wanneer een buitenlandse echtscheidingsbeschikking via administratieve weg wordt erkend, wordt de beslissing direct in de burgerlijke stand opgenomen. Dit stelt de partijen in staat om hun burgerlijke staat te laten bijwerken als gescheiden en geeft hen de mogelijkheid om een nieuw huwelijk aan te gaan.

Het belangrijkste kenmerk van het administratieve erkenningsproces is dat het alleen het hoofdresultaat van de echtscheidingsbeschikking erkent, dat wil zeggen, het registreert de beëindiging van het huwelijksverbond. Kwesties die worden aangeduid als “bijkomende (secundaire) gevolgen” zoals alimentatie, schadevergoeding en voogdij vallen buiten de reikwijdte van administratieve erkenning.

Ondanks de administratieve erkenning van een buitenlandse echtscheidingsbeschikking, als de partijen willen dat de bijkomende gevolgen in Turkije geldig zijn, moeten ze zich voor deze zaken apart tot de rechtbank wenden. In dit geval zal de rechtbank de relevante kwesties als een afzonderlijke zaak beschouwen en onderzoeken.

4. Bijzondere Omstandigheden bij de Erkenning van Buitenlandse Echtscheidingsbeschikkingen

a. Erkenning van Privé-echtscheidingen

Wanneer een buitenlandse echtscheidingsbeschikking is gebaseerd op speciale vormen van echtscheiding die in sommige samenlevingen bestaan, vertoont het erkenningsproces verschillende kenmerken. Bijvoorbeeld, religieuze echtscheidingen of echtscheidingen die plaatsvinden door eenzijdige intentieverklaring die in sommige landen geldig zijn, vereisen een speciale evaluatie.

Deze situaties, beschreven als “privé-echtscheidingen“, kunnen over het algemeen niet worden erkend via administratieve erkenning omdat ze niet gebaseerd zijn op een rechterlijke beslissing. Voor de erkenning van dergelijke echtscheidingen is het noodzakelijk om zich tot de rechtbank te wenden en elk concreet geval moet binnen zijn eigen omstandigheden worden geëvalueerd.

b. Erkenning voor Blauwe Kaarthouders

Er zijn speciale regelingen voor Blauwe Kaart-houders bij de erkenning van buitenlandse echtscheidingsbeschikkingen. Een vereenvoudigde erkenningsprocedure wordt toegepast voor “Blauwe Kaart“-houders die afstand hebben gedaan van het Turkse staatsburgerschap en burger zijn geworden van een ander land.

De echtscheidingsbeschikkingen van deze mensen kunnen direct worden geregistreerd door bureaus van de burgerlijke stand, mits ze naar behoren zijn gecertificeerd door de bevoegde autoriteiten van hun eigen landen.

c. Erkenning Volgens Internationale Verdragen

Internationale verdragen die tussen landen zijn ondertekend, hebben een bijzonder belang bij de erkenning van buitenlandse echtscheidingsbeschikkingen. Multilaterale overeenkomsten zoals het “Haags Verdrag” of speciale overeenkomsten die tussen twee landen zijn ondertekend, kunnen bepalingen bevatten die het erkenningsproces vergemakkelijken.

Tussen landen die partij zijn bij deze verdragen, vindt erkenning van echtscheidingsbeschikkingen plaats via eenvoudigere procedures, en in sommige gevallen kan zelfs automatische erkenning mogelijk zijn.

5. Gevolgen van Erkenning van Buitenlandse Echtscheidingsbeschikkingen

a. Res Judicata Effect

Met de erkenning van een buitenlands echtscheidingsvonnis verkrijgt de beslissing de kwaliteit van res judicata in Turkije. Deze situatie verhindert dat er een nieuwe zaak over dezelfde kwestie wordt geopend. Het effect van “res judicata” werkt terug tot de datum waarop de beslissing werd uitgevaardigd, en het wordt aanvaard dat de huwelijksband tussen de partijen op die datum is beëindigd.

b. Registratie in de burgerlijke stand

Een van de belangrijkste gevolgen van de erkenningsbeslissing is de registratie van de echtscheiding in de burgerlijke stand. Met dit registratieproces verandert de burgerlijke staat van de partijen officieel.

“Na het registratie” proces kunnen personen een nieuw huwelijk aangaan en andere officiële procedures met betrekking tot echtscheiding voltooien.

c. Bijkomende (secundaire) gevolgen

Voor secundaire gevolgen zoals alimentatie, schadevergoeding en voogdij die in een buitenlands echtscheidingsvonnis zijn opgenomen om in Turkije van toepassing te zijn, is aanvullend een tenuitvoerleggingsbeslissing vereist. “Tenuitvoerlegging” zorgt ervoor dat de buitenlandse rechterlijke beslissing een uitvoerende aard krijgt en resultaten oplevert zoals Turkse rechterlijke beslissingen. Tenzij een tenuitvoerleggingsbeslissing wordt verkregen voor secundaire gevolgen, kan in Turkije geen uitvoerende actie worden ondernomen op basis van de buitenlandse rechterlijke beslissing met betrekking tot deze zaken.

In het tweede deel van ons artikel zullen we informatie verstrekken over hoe buitenlandse echtscheidingsvonnissen worden tenuitvoergelegd.

3. Basisvoorwaarden bij de handhaving van buitenlandse echtscheidingsbeschikkingen

a. Beginsel van wederkerigheid

Een van de belangrijkste voorwaarden bij de handhaving van een buitenlandse echtscheidingsbeschikking is het beginsel van wederkerigheid. Dit beginsel kan op drie verschillende manieren voorkomen: wederkerigheid op basis van overeenkomst, wettelijke wederkerigheid en feitelijke wederkerigheid. Als bijvoorbeeld de handhaving van een echtscheidingsbeschikking uit Duitsland aan de orde is, wordt eerst gecontroleerd of er een overeenkomst bestaat tussen Turkije en Duitsland op dit gebied. De voorwaarde van “wederkerigheid” is bedoeld om rechtvaardigheid en gelijkheid tussen landen te waarborgen.

b. Overeenstemming met de openbare orde

Een andere belangrijke voorwaarde die wordt gezocht bij de handhaving van een buitenlandse echtscheidingsbeschikking is dat de beslissing niet duidelijk in strijd is met de Turkse openbare orde. Het concept openbare orde houdt verband met de fundamentele waarden van de samenleving en de onmisbare principes van het rechtssysteem. Een echtscheidingsbeslissing zoals “talaq” die echtscheiding mogelijk maakt door de eenzijdige wil van een man, kan bijvoorbeeld niet worden gehandhaafd omdat deze in strijd is met de Turkse openbare orde. Bij het evalueren van “strijdigheid met de openbare orde” worden de gevolgen die de buitenlandse beslissing in de Turkse samenleving zal hebben in overweging genomen.

c. Bescherming van het recht op verdediging

Een van de belangrijke voorwaarden bij de handhaving van een buitenlandse echtscheidingsbeschikking is dat het recht van verdediging van de gedaagde is beschermd. In deze context moet de partij naar behoren in kennis zijn gesteld van de echtscheidingszaak die bij de buitenlandse rechtbank is behandeld en moet hij de gelegenheid hebben gehad zichzelf te verdedigen. Als bijvoorbeeld een beslissing is genomen over een persoon zonder dat deze ooit in kennis is gesteld van de zaak die bij de buitenlandse rechtbank is behandeld en zonder de mogelijkheid om zichzelf te verdedigen, kan deze beslissing niet worden gehandhaafd. Het “recht van verdediging” wordt beschouwd als een fundamenteel mensenrecht.

d. Onherroepelijkheid van de beslissing

Voor de handhaving van een buitenlandse echtscheidingsbeschikking is het essentieel dat deze beslissing definitief is geworden in het land waar deze is uitgevaardigd. Onherroepelijkheid betekent dat er geen gewone rechtsmiddelen meer kunnen worden ingesteld tegen de beslissing. Als bijvoorbeeld de beroepstermijn voor een in een ander land uitgevaardigd echtscheidingsbesluit nog niet is verstreken en de beroepsprocedure nog openstaat, wordt deze beslissing nog niet als definitief beschouwd. De “eis van onherroepelijkheid” is belangrijk voor het waarborgen van rechtszekerheid.

e. Uitvaardiging door een bevoegde rechtbank

De laatste basisvereiste voor de handhaving van een buitenlandse echtscheidingsbeschikking is dat de beslissing moet zijn uitgevaardigd door een bevoegde rechtbank. In dit opzicht moet de buitenlandse rechtbank bevoegd zijn volgens de wetten van het eigen land en moet een beslissing hebben genomen over een zaak die niet onder de exclusieve jurisdictie van Turkse rechtbanken valt. Beslissingen van buitenlandse rechtbanken kunnen vooral niet worden gehandhaafd in zaken die onder “exclusieve jurisdictie” vallen. Exclusieve jurisdictie betekent dat bepaalde zaken alleen door Turkse rechtbanken kunnen worden behandeld.

4. Bijzondere omstandigheden bij de handhaving van buitenlandse echtscheidingsbeschikkingen

a. Beslissingen inzake kindervoogdij

Kindervoogdij is van bijzonder belang bij de handhaving van buitenlandse echtscheidingsbeschikkingen. Beslissingen hierover moeten worden geëvalueerd met als primaire overweging het belang van het kind. Een beslissing van een buitenlandse rechtbank over voogdij kan worden gehandhaafd in het Turkse rechtssysteem, maar deze beslissing moet van dien aard zijn dat de fundamentele rechten en gezonde ontwikkeling van het kind worden beschermd. Als een buitenlandse rechtbank bijvoorbeeld de voogdij aan één ouder heeft toegekend, moet ook rekening worden gehouden met het recht van de andere ouder om persoonlijke relaties met het kind te onderhouden. Beslissingen over “gezamenlijke voogdij” kunnen nu ook worden gehandhaafd in het Turkse recht.

b. Evaluatie van alimentatieclaims

Alimentatieclaims behoren tot de kwesties die bijzondere aandacht vereisen bij de handhaving van buitenlandse echtscheidingsbeschikkingen. Nevenvorderingen zoals kinderalimentatie en partneralimentatie worden afzonderlijk beoordeeld. Als bijvoorbeeld het door de buitenlandse rechtbank vastgestelde alimentatiebedrag buitensporig hoog is en het betalingsvermogen overschrijdt, kan de handhaving van dit gedeelte worden afgewezen. Bij de handhaving van “alimentatiebeslissingen” wordt ook rekening gehouden met internationale verdragen waarbij Turkije partij is. Met name wat betreft kinderalimentatie kunnen internationale samenwerkingsmechanismen in werking treden.

c.Beslissingen over de verdeling van huwelijksvermogen

Before the “registration procedure” is completed, the person continues to appear as married in official records. Therefore, it is important to complete the registration procedures without delay following the enforcement decision.