Temel Gereksinimler

E-devlet üzerinden boşanma davası açabilmek için belirli teknik ve yasal gereksinimlerin karşılanması gerekmektedir. Bu gereksinimler, sürecin güvenli ve yasal bir şekilde yürütülmesini sağlar.

a. E-imza Nedir ve Nasıl Alınır

Elektronik imza, ıslak imzayla aynı yasal geçerliliğe sahip, dijital ortamda kullanılan güvenli bir kimlik doğrulama aracıdır. E-imza almak için öncelikle yetkili elektronik sertifika hizmet sağlayıcılarına başvuruda bulunulması gerekir. Başvuru sürecinde kimlik doğrulaması yapılır ve gerekli güvenlik protokolleri tamamlanır.

b. E-imza Sağlayıcıları ve Fiyatlar

E-imza hizmeti veren başlıca kurumlar arasında PTT, E-Tuğra, TÜBİTAK ve çeşitli özel sertifika sağlayıcıları bulunmaktadır. Fiyatlar kurumdan kuruma değişmekle birlikte, 2025 yılı için 1 yıllık kullanım için ortalama 1000 TL ile 2000 TL arasında değişmektedir.

c. E-imza Temin Süreci

E-imza temin sürecinde iki farklı yöntem bulunmaktadır. Şubeden teslim alma seçeneğinde, başvuru sahibi belirlenen PTT şubesine giderek e-imzasını teslim alabilir. Alternatif olarak, bazı sağlayıcılar adrese teslim hizmeti sunmaktadır. Teslim sürecinde mutlaka kimlik doğrulaması yapılır ve gerekli güvenlik protokolleri uygulanır.

a. UYAP Doküman Editörü

UYAP sisteminde dava açabilmek için UYAP Doküman Editörü yazılımının bilgisayara kurulu olması zorunludur. Bu özel yazılım, hukuki belgelerin standart formatta hazırlanmasını sağlar ve mahkemelerin kabul edeceği formatta dilekçeler oluşturulmasına olanak tanır. Yazılım ücretsizdir ve UYAP’ın resmi web sitesinden indirilebilir. Doküman editörü, içinde hazır şablon ve formatlar barındırır, böylece kullanıcılar dilekçelerini hukuki standartlara uygun şekilde hazırlayabilirler.

b. Bilgisayar ve İnternet Gereksinimleri

Sistem için güncel bir işletim sistemine sahip bilgisayar ve kesintisiz internet bağlantısı gereklidir. Bilgisayarınızda Java yazılımının kurulu olması önemlidir, çünkü UYAP Doküman Editörü Java tabanlı çalışmaktadır. İnternet bağlantısının minimum 2 Mbps hızında olması önerilir, özellikle büyük dosyaların yüklenmesi sırasında bu önem kazanır. Ayrıca, sisteme belge tarama yapılacaksa, uyumlu bir tarayıcı da gerekebilir.

c. E-devlet Şifresi ve Güvenlik

E-devlet sistemine giriş için güvenli bir e-devlet şifresi gereklidir. Bu şifre PTT şubelerinden alınabilir ve düzenli olarak güncellenmesi önerilir. Sisteme giriş yaparken çift faktörlü doğrulama kullanılması tavsiye edilir. E-devlet şifresinin yanı sıra, mobil imza veya elektronik imza gibi alternatif giriş yöntemleri de kullanılabilir. Güvenlik açısından, işlemlerin güvenli bir ağ üzerinden yapılması ve şifrelerin başkalarıyla paylaşılmaması önemlidir.

Dava Açma Süreci

Boşanma davası açma sürecinin ilk adımı, UYAP Vatandaş Portalı’na güvenli bir şekilde erişim sağlamaktır. Bu süreç, belirli adımların dikkatle takip edilmesini gerektirir.

a. E-devlet Üzerinden UYAP’a Erişim

UYAP sistemine erişim için öncelikle www.turkiye.gov.tr adresine giriş yapmanız gerekir. Ana sayfadaki arama kutusunda “UYAP Vatandaş” yazarak ilgili hizmete ulaşabilirsiniz. Sistem sizi otomatik olarak UYAP Vatandaş Portalı‘na yönlendirecektir.

b. UYAP Vatandaş Portalı Kullanımı

Portala giriş yaptıktan sonra karşınıza çıkan menüden “Dava Açma” seçeneğini seçmelisiniz. Burada dikkat edilmesi gereken önemli nokta, “Hukuk Dava Açılış” kısmına girdikten sonra boşanma davası için doğru mahkeme türünü (Aile Mahkemesi) seçmektir. Portal üzerinde davanızla ilgili tüm işlemleri gerçekleştirebilir, dava dilekçesi yükleyebilir ve gerekli harç ödemelerini yapabilirsiniz.

c. Güvenli Giriş Adımları

Sisteme giriş yaparken güvenlik protokollerinin eksiksiz uygulanması kritik önem taşır. E-devlet şifresi veya elektronik imza ile giriş yapabilirsiniz. Güvenli giriş için sistem size doğrulama kodu gönderebilir. Oturum süreniz 30 dakika ile sınırlıdır ve bu süre dolduğunda sistem sizi otomatik olarak çıkış yapmaya yönlendirir. Her işlem sonrasında “Güvenli Çıkış” butonunu kullanarak sistemden ayrılmanız önerilir.

Dava Dilekçesi Hazırlama

Boşanma davası dilekçesinin hazırlanması, sürecin en kritik aşamalarından biridir. Bu aşamada hem teknik hem de hukuki gerekliliklere dikkat edilmesi büyük önem taşır.

a. UYAP Doküman Editörü Kullanımı

UYAP Doküman Editörü, hukuki belgelerin hazırlanmasında kullanılan özel bir yazılımdır. Editöre giriş yaptığınızda, “Yeni Belge” seçeneğinden boşanma davası şablonunu seçebilirsiniz. Editör, hukuki terminoloji ve formatlamanın doğru kullanılmasını sağlayarak işlemi kolaylaştırır. Belge hazırlarken sistem otomatik olarak sayfa numarası ve tarih gibi temel bilgileri ekler. Yazım sırasında belgenizi düzenli olarak kaydetmeniz önerilir, sistem 15 dakikada bir otomatik kayıt yapar.

b. Dilekçe Formatı ve Dikkat Edilecek Hususlar

Boşanma dilekçesinde belirli bir format takip edilmelidir. Dilekçenin başında mahkeme bilgileri, tarafların kimlik ve adres bilgileri yer alır. Boşanma sebepleri açık ve net bir şekilde yazılmalıdır. Deliller ve tanıklar varsa bunlar ayrıntılı şekilde belirtilmelidir. Talep sonuç bölümünde fer’i (ikincil) talepler de unutulmamalıdır. Dilekçe metninde duygusal ifadeler yerine, hukuki gerekçelere dayanan objektif bir anlatım kullanılmalıdır.

c. Gerekli Belgelerin Hazırlanması

Boşanma davası açılırken bazı zorunlu belgeler sisteme yüklenmelidir. Bunlar arasında evlilik cüzdanı örneği, tarafların nüfus kayıt örnekleri ve varsa çocukların nüfus kayıt örnekleri bulunur. Ayrıca delil niteliğindeki belgeler, varsa protokoller ve uzman raporları da sisteme eklenmelidir. Tüm belgeler PDF formatında ve belirtilen boyutu geçmeyecek şekilde taranmalıdır. Belgelerin eksik olması durumunda mahkeme tarafından tamamlama süresi verilir.

Başvuru Aşamaları

Her aşamanın dikkatle takip edilmesi gereken boşanma davası başvuru süreci, belirli adımların eksiksiz tamamlanmasını gerektirir.

a. Doğru Mahkeme Seçimi

Boşanma davaları, Aile Mahkemelerinin görev alanına girmektedir. Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde ise davalar Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülür. Yetkili mahkeme seçiminde, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davalının son 6 aydır oturduğu yer mahkemesi tercih edilebilir. Yanlış mahkeme seçimi, davanın görevsizlik veya yetkisizlik kararıyla sonuçlanmasına ve zaman kaybına neden olabilir.

b. Evrak Yükleme Süreci

Hazırlanan dava dilekçesi ve eklerinin sisteme yüklenmesi teknik kurallara uygun şekilde yapılmalıdır. Her bir belge ayrı ayrı yüklenmeli ve uygun şekilde isimlendirilmelidir. Sistem boyut sınırlaması getirdiğinden, büyük dosyaların bölünerek yüklenmesi gerekebilir. Yüklenen her belgenin okunabilir ve tam olduğundan emin olunmalıdır. Eksik veya hatalı belge yüklemesi, başvurunun reddedilmesine neden olabilir.

c. E-imza ile Onaylama

Tüm belgeler yüklendikten sonra, başvurunun elektronik imza ile onaylanması gerekir. E-imza işlemi, belgelerin hukuki geçerlilik kazanmasını sağlar. İmzalama sırasında sistem, güvenlik doğrulaması isteyebilir. İmzalama işleminin başarılı olduğundan emin olmak için sistem tarafından verilen onay numarası mutlaka kaydedilmelidir.

d. Harç ve Masrafların Ödenmesi

Boşanma davası açılırken belirli harç ve masrafların ödenmesi zorunludur. Başvuru harcı, peşin harç ve varsa gider avansı sistem üzerinden kredi kartı ile ödenebilir. Ödeme işlemi belirtilen süre içinde tamamlanmalıdır, aksi halde başvuru geçersiz sayılır. Adli yardım talebinde bulunulacaksa, bu talep dilekçede belirtilmeli ve gerekli belgeler sunulmalıdır. Ödemelerin tamamlanmasıyla birlikte sistem tarafından bir başvuru numarası verilir, bu numara mutlaka saklanmalıdır.

Dava Takibi

Dava açıldıktan sonra sürecin düzenli olarak takip edilmesi, hukuki haklarınızın korunması açısından büyük önem taşır. UYAP sistemi, bu takibi kolaylaştıran çeşitli araçlar sunar.

a. Dava Aşamalarının Takibi

UYAP Vatandaş Portalı üzerinden davanızın tüm aşamalarını anlık olarak izleyebilirsiniz. Sistem, davanın başlangıcından itibaren gerçekleşen her işlemi kronolojik sırayla gösterir. Tensip zaptı (ilk inceleme tutanağı) yayınlandığında, mahkemenin davaya ilişkin ilk değerlendirmelerini görebilirsiniz. Dava sürecinde verilen her ara karar, alınan her bilirkişi raporu ve yapılan tüm işlemler sistem üzerinden takip edilebilir. Mahkeme tarafından verilen süreleri özellikle dikkatle takip etmek önemlidir, zira bu sürelerin kaçırılması hak kayıplarına neden olabilir.

b. Duruşma Tarihlerini Görüntüleme

Sistem üzerinden duruşma takvimini düzenli olarak kontrol edebilirsiniz. Duruşma tarihleri değiştiğinde veya yeni bir duruşma tarihi belirlendiğinde, bu bilgi anında sistemde görünür. Duruşma saatinden 24 saat önce hatırlatma e-postası almak için sistem üzerinden bildirim ayarlarını düzenleyebilirsiniz. Ayrıca, duruşmanın ertelenmesi veya saatinin değişmesi durumunda da sistem üzerinden bilgilendirilirsiniz.

c. Evrak ve Tutanakların İncelenmesi

UYAP sistemi üzerinden dava dosyasındaki tüm evrakları inceleyebilirsiniz. Duruşma tutanakları, karşı tarafın sunduğu dilekçeler, mahkeme tarafından alınan bilirkişi raporları ve diğer tüm belgeler sisteme yüklenir yüklenmez görüntülenebilir. Her belgenin sisteme eklenme tarihi ve saati kayıt altına alınır. Önemli evrakların PDF formatında indirilebilir ve saklanabilir olması, gerektiğinde başvurmak üzere arşiv oluşturmanıza olanak sağlar. Sistem ayrıca, dosyaya eklenen son evrakları ana sayfada göstererek güncel gelişmeleri kolayca takip etmenizi sağlar.

Belge Gönderimi

Dava sürecinde yeni belgelerin mahkemeye sunulması sıklıkla gerekebilir. UYAP sistemi, bu işlemlerin elektronik ortamda güvenli bir şekilde yapılmasına olanak tanır.

a. Ek Dilekçe Sunma

Dava sürecinde yeni gelişmeler olduğunda veya ek açıklamalar yapmak gerektiğinde, UYAP üzerinden ek dilekçe sunabilirsiniz. Bu dilekçeler, UYAP Doküman Editörü kullanılarak hazırlanmalıdır. Sistem, dilekçenin üst kısmına otomatik olarak dosya numarası ve mahkeme bilgilerini ekler. Ek dilekçeler, mahkemeye sunulduktan sonra 24 saat içinde sistem üzerinden karşı tarafın erişimine de açılır. Önemli olan, her ek dilekçenin konuyla ilgili ve somut delillere dayalı olmasıdır.

b. Yeni Belge Ekleme

Dava sürecinde ortaya çıkan yeni deliller veya destekleyici belgeler, sistem üzerinden mahkemeye sunulabilir. Yüklenen her belgenin açıklayıcı bir başlığı olmalı ve hangi konuyla ilgili olduğu belirtilmelidir. Belgeler yüklenirken sistem tarafından otomatik olarak bir zaman damgası eklenir, bu da belgenin ne zaman sunulduğunun resmi kaydını oluşturur.

c. Masraf ve Harç Ödemeleri

Dava sürecinde çeşitli masrafların ödenmesi gerekebilir. Bunlar arasında keşif ücreti, bilirkişi ücreti veya tanık giderleri bulunabilir. Sistem üzerinden yapılacak ödemeler için kredi kartı veya banka kartı kullanılabilir. Ödeme işlemi tamamlandığında sistem otomatik olarak bir makbuz oluşturur. Mahkeme tarafından talep edilen ödemelerin belirli gün sınırı içinde yapılması gerekir, aksi halde ilgili işlem yapılamayabilir veya ertelenebilir.

Önemli Hususlar ve Tavsiyeler

E-devlet üzerinden boşanma davası açarken dikkat edilmesi gereken bazı kritik noktalar vardır. Bu hususlara özen göstermek, davanın sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlar.

a. Yanlış Mahkeme Seçimi

En sık yapılan hatalardan biri, davanın yanlış mahkemede açılmasıdır. Boşanma davaları için yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davalının son 6 ay içinde oturduğu yer mahkemesidir. Yetkisiz mahkemede dava açılması durumunda, mahkeme yetkisizlik kararı verecek ve dava dosyası yetkili mahkemeye gönderilecektir. Bu durum hem zaman kaybına hem de ek masraflara neden olur. Ayrıca, görevli mahkeme olan Aile Mahkemesi yerine başka bir mahkemede (örneğin Sulh Hukuk Mahkemesi) dava açılması da görevsizlik kararıyla sonuçlanır.

b. Eksik Belge Yükleme

Sistem üzerinden belge yüklerken yapılan hatalar davanın gecikmesine neden olabilir. Zorunlu belgelerden herhangi birinin eksik olması durumunda, mahkeme bir süre verir ve bu süre içinde eksikliklerin tamamlanmasını ister. Evlilik cüzdanı örneği, nüfus kayıt örnekleri ve varsa çocuklara ait belgeler mutlaka eksiksiz yüklenmelidir. Ayrıca, yüklenen belgelerin okunaklı olması ve sistemin kabul ettiği dosya formatına uygun olması gerekir. Belgelerin birden fazla kez yüklenmesi veya yanlış isimlendirilmesi de karışıklığa yol açabilir.

c. E-imza Kullanımında Dikkat Edilecek Noktalar

E-imza kullanımı teknik bir işlem olduğundan, bazı özel hususlara dikkat edilmelidir. E-imza sertifikasının süresinin dolup dolmadığı kontrol edilmelidir. İmzalama işlemi sırasında sistemden çıkış yapılmamalı ve işlem tamamlanana kadar beklenmelidir. E-imza PIN kodunun yanlış girilmesi durumunda, belirli sayıda denemeden sonra e-imza bloke olabilir. Bu durumda sertifika sağlayıcısıyla iletişime geçilmesi gerekir. Ayrıca, e-imzanın kendiliğinden devreye giren zaman aşımı sürelerine dikkat edilmeli, uzun süre kullanılmadığında yeniden giriş yapılmalıdır.

Hukuki Destek

Boşanma davası gibi hassas ve karmaşık bir hukuki süreçte profesyonel desteğin önemi yadsınamaz. E-devlet üzerinden dava açma imkanı olsa da, bazı durumlarda uzman desteği almak sürecin daha sağlıklı yürütülmesini sağlar.

a. Hukuki Danışmanlık Önemi

Boşanma davalarında hukuki danışmanlık, hakların korunması ve sürecin doğru yönetilmesi açısından kritik önem taşır. Uzman bir hukukçu, dava öncesinde size yasal haklarınız konusunda bilgi verir ve izlenecek en uygun yolu belirlemenize yardımcı olur. Mal rejimi tasfiyesi, nafaka talepleri ve velayet konuları gibi karmaşık hukuki meselelerde profesyonel danışmanlık, telafisi zor hataların önüne geçebilir.

b. Avukat Desteği Gerektiren Durumlar

Bazı özel durumlarda avukat desteği almak neredeyse zorunlu hale gelir. Örneğin, yurtdışı bağlantılı boşanma davaları, çekişmeli mal paylaşımı içeren davalar veya uluslararası velayet anlaşmazlıkları mutlaka uzman desteği gerektirir. Ayrıca, aile içi şiddet vakalarında, acil tedbir kararları gerektiren durumlarda veya fer’i (ikincil) taleplerin karmaşık olduğu hallerde profesyonel hukuki destek kritik önem taşır.

c. Yasal Süreç Yönetimi

Profesyonel destek, dava sürecinin etkin yönetiminde önemli rol oynar. Avukatlar, duruşma stratejisi belirleme, delil toplama ve sunma, tanık beyanlarının hazırlanması gibi konularda rehberlik eder. Mahkeme tarafından verilen ara kararların değerlendirilmesi ve gerekli işlemlerin zamanında yapılması konusunda da avukat desteği önemlidir. Özellikle temyiz süresi olan 2 hafta gibi kritik sürelerin takibinde ve gerekli başvuruların yapılmasında profesyonel destek, hak kayıplarının önlenmesini sağlar.