Anlaşmalı Boşanma İstinaf Sebepleri *2024

1. Giriş:

Anlaşmalı boşanma, eşlerin boşanma ve buna bağlı tüm konularda (velayet, nafaka, mal paylaşımı vb.) karşılıklı olarak anlaşarak mahkemeye başvurmasıdır. Türk Medeni Kanunu‘na göre en az bir yıl evli kalmış eşler, anlaşmalı boşanma davası açabilirler.

Anlaşmalı boşanma kararı verildikten sonra, taraflardan biri veya her ikisi karara karşı istinaf yoluna başvurabilir. İstinaf, bir mahkeme kararının bir üst mahkeme tarafından incelenerek karara karşı çıkılmasıdır. Anlaşmalı boşanmada istinaf, yerel mahkemenin verdiği boşanma kararının bölge adliye mahkemesi tarafından tekrar değerlendirilmesi anlamına gelir.

Bu yazıda, anlaşmalı boşanma sürecinde istinaf yoluna başvurulabilecek sebepler ele alınacaktır. Yazının amacı, anlaşmalı boşanma kararı verilen kişilerin hangi durumlarda istinaf yoluna başvurabileceklerini ve bu sürecin nasıl işlediğini anlamalarına yardımcı olmaktır.

2. Anlaşmalı Boşanma Süreci:

Anlaşmalı boşanma süreci, diğer dava türlerine göre daha hızlı ve basittir. Ancak yine de bazı aşamaları takip etmek ve belirli belgeleri hazırlamak gerekmektedir.

Dava Açma ve Gerekli Belgeler:

Anlaşmalı boşanma davası, eşlerin birlikte veya bir eşin diğerinin açtığı davayı kabul etmesiyle açılabilir. Dava, eşlerin son ikametgahlarının bulunduğu yerdeki Aile Mahkemesi’ne açılır. Dava açılırken aşağıdaki belgeler hazırlanmalıdır:

Anlaşmalı boşanma dilekçesi: Tarafların boşanma isteklerini ve anlaştıkları hususları içeren dilekçedir.
Boşanma protokolü: Eşlerin boşanmaya bağlı tüm konularda (velayet, nafaka, mal paylaşımı vb.) anlaştıkları hususları ayrıntılı olarak belirten belgedir.
Evlilik cüzdanı ve nüfus kayıt örnekleri: Tarafların kimlik ve evlilik bilgilerini doğrulayan belgelerdir.
2 adet fotoğraf: Tarafların son altı ay içinde çekilmiş vesikalık fotoğraflarıdır.
Dava harcı ve gider avansı: Mahkemeye yatırılması gereken ücretlerdir.

Boşanma Protokolü Hazırlama:

Boşanma protokolü, anlaşmalı boşanma sürecinin en önemli aşamalarından biridir. Protokolde, eşlerin boşanmaya bağlı tüm konularda (velayet, nafaka, mal paylaşımı, tazminat vb.) anlaştıkları hususlar ayrıntılı olarak belirtilir. Protokolün, tarafların gerçek iradelerini yansıtması ve adil olması önemlidir. Taraflar, protokolü hazırlarken bir avukattan hukuki destek alabilirler.

Mahkemedeki Duruşma:

Anlaşmalı boşanma davalarında genellikle tek celsede karar verilir. Duruşmada hakim, öncelikle tarafları dinleyerek boşanma iradelerini teyit eder. Ardından, boşanma protokolünü inceleyerek tarafların anlaştıkları hususların yasalara uygun olup olmadığını değerlendirir. Eğer protokolde yasalara aykırı veya tarafların menfaatine olmayan bir husus varsa, hakim bunu düzeltebilir veya taraflara düzeltmeleri için süre verebilir. Protokolde bir sorun yoksa ve tarafların boşanma iradeleri kesin ise, hakim boşanmaya karar verir.

3. Anlaşmalı Boşanmada İstinaf Sebepleri:

Anlaşmalı boşanmada istinaf sebepleri, genel olarak maddi hatalar, usul hataları, anlaşma serbestisi ihlali, çocukların menfaati, kamu düzeni ve yeni delil ve durumlar olarak sıralanabilir.

Maddi Hatalar:

Boşanma protokolünde yer alan maddi hatalar, istinaf sebebi olabilir. Maddi hatalar, genellikle mal paylaşımı, nafaka miktarı, tazminat gibi konularda yapılan hatalardır. Örneğin, eşlerden birinin mal varlığının eksik gösterilmesi, nafaka miktarının çocuğun ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak olması veya tazminat miktarının haksız yere düşük belirlenmesi gibi durumlar maddi hata olarak kabul edilebilir.

Usul Hataları:

Mahkemenin usul kurallarına aykırı davranması da istinaf sebebidir. Örneğin, tarafları yeterince dinlememek, eksik belge istemek, tarafların savunma hakkını kısıtlamak, hatalı hukuki değerlendirme yapmak gibi durumlar usul hatası olarak kabul edilebilir.

Anlaşma Serbestisi İhlali:

Tarafların boşanma protokolünü imzalarken baskı altında kalması, tehdit edilmesi veya yanıltılması durumunda anlaşma serbestisi ihlal edilmiş olur. Bu durumda, boşanma kararı istinaf edilebilir. Örneğin, bir eşin diğer eşi boşanmaya zorlaması, mal paylaşımı konusunda haksız avantaj sağlaması veya nafaka hakkından vazgeçirmesi gibi durumlar anlaşma serbestisini ihlal eder.

Çocukların Menfaati:

Boşanma protokolünde çocukların menfaatinin yeterince gözetilmemesi de istinaf sebebidir. Çocukların velayeti, kişisel ilişki kurma düzeni, nafaka gibi konularda çocukların üstün yararı gözetilmelidir. Örneğin, çocuğun velayetinin hak etmeyen bir eşe verilmesi, çocuğun diğer eşiyle kişisel ilişki kurmasının engellenmesi veya çocuğun ihtiyaçlarını karşılamayan bir nafaka miktarı belirlenmesi gibi durumlar çocukların menfaatinin gözetilmediği anlamına gelir.

Kamu Düzeni:

Boşanma protokolünde kamu düzenine aykırı hükümler bulunması da istinaf sebebidir. Kamu düzeni, toplumun genel ahlak anlayışını, temel hak ve özgürlükleri, adalet ve eşitlik ilkelerini içerir. Örneğin, boşanma protokolünde evlilik birliğinin temelinden sarsılması şartının sağlanmaması veya boşanma sonrasında eşlerden birinin yoksulluğa düşmesine neden olacak bir mal paylaşımı yapılması gibi durumlar kamu düzenine aykırıdır.

Yeni Delil ve Durumlar:

Mahkeme kararından sonra ortaya çıkan yeni delil veya durumlar da istinaf sebebi olabilir. Örneğin, boşanma kararından sonra eşlerden birinin mal varlığında önemli bir değişiklik olması, çocuğun velayetiyle ilgili yeni bir durum ortaya çıkması veya nafaka miktarını etkileyecek bir değişiklik yaşanması gibi durumlar yeni delil veya durum olarak kabul edilebilir.

 

4. İstinaf Süreci:

Anlaşmalı boşanma kararına karşı istinaf başvurusu, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde yapılmalıdır. İstinaf başvurusu, kararın verildiği yer mahkemesine hitaben yazılan bir dilekçe ile yapılır. Dilekçenin, kararın verildiği mahkemeye verilmesi gerekmektedir.

İstinaf Dilekçesinde Yer Verilmesi Gereken Hususlar:

İstinaf dilekçesi, istinaf sebeplerini açık ve net bir şekilde ortaya koymalıdır. Dilekçede aşağıdaki hususlara yer verilmelidir:

Tarafların bilgileri: Ad, soyad, T.C. kimlik numarası, adres gibi bilgiler.
İstinaf edilen kararın bilgileri: Mahkemenin adı, karar tarihi, karar numarası gibi bilgiler.
İstinaf sebepleri: Kararın hangi sebeplerle hatalı olduğu, hangi maddi veya usul hatalarının yapıldığı, anlaşma serbestisinin nasıl ihlal edildiği, çocukların menfaatinin nasıl gözetilmediği, kamu düzenine aykırılığın ne olduğu gibi hususlar ayrıntılı olarak açıklanmalıdır.
Talep sonucu: İstinaf başvurusunun kabul edilerek kararın bozulması veya düzeltilmesi talep edilmelidir.
Delil listesi: İstinaf sebeplerini destekleyen deliller (tanık beyanları, belgeler vb.) varsa, bunların listesi dilekçeye eklenmelidir.

Bölge Adliye Mahkemesi’nin İncelemesi:

İstinaf dilekçesi, kararın verildiği yer mahkemesi tarafından bölge adliye mahkemesine gönderilir. Bölge adliye mahkemesi, dosyayı inceleyerek istinaf sebeplerini değerlendirir. Gerekirse tarafları duruşmaya çağırarak dinleyebilir veya ek delil isteyebilir.

İstinaf Sonucunda Çıkabilecek Kararlar:

Bölge adliye mahkemesi, istinaf başvurusunu inceleyerek aşağıdaki kararlardan birini verebilir:

İstinafın reddine karar vermek: Eğer bölge adliye mahkemesi, yerel mahkemenin kararında bir hata olmadığına karar verirse, istinaf başvurusunu reddeder. Bu durumda, yerel mahkemenin kararı kesinleşir.

İstinafın kabulüne ve kararın bozulmasına karar vermek: Eğer bölge adliye mahkemesi, yerel mahkemenin kararında hata olduğuna karar verirse, istinaf başvurusunu kabul ederek kararı bozar. Bu durumda, dosya tekrar yerel mahkemeye gönderilir ve yerel mahkeme, bölge adliye mahkemesinin kararına uygun olarak yeni bir karar vermek zorundadır.

İstinafın kabulüne ve kararın düzeltilmesine karar vermek: Eğer bölge adliye mahkemesi, yerel mahkemenin kararında küçük bir hata olduğuna karar verirse, istinaf başvurusunu kabul ederek kararı düzeltebilir. Bu durumda, düzeltilen karar kesinleşir.

 

Bu konuda daha fazla yardım veya danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.