Anlaşmalı Boşanmanın Çekişmeli Boşanmaya Dönüşmesi *2024

Anlaşmalı Boşanma Nedir?

Anlaşmalı boşanma, Türk Medeni Kanunu‘nun 166. maddesinin 3. fıkrasında düzenlenen bir boşanma şeklidir. Eşlerin en az bir yıl evli kalmış olmaları ve boşanma ile ilgili tüm konularda (velayet, nafaka, mal paylaşımı vb.) anlaşmaya varmaları durumunda, birlikte mahkemeye başvurarak veya bir eşin açtığı davayı diğer eşin kabul etmesiyle gerçekleşir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nedir?

Anlaşmalı boşanmada eşlerin üzerinde anlaştıkları tüm konuları (velayet, nafaka, mal paylaşımı vb.) ayrıntılarıyla belirten yazılı belgedir. Protokol, mahkeme tarafından onaylandığında bir mahkeme ilamı hükmüne kavuşur ve bağlayıcı hale gelir.

Çekişmeli Boşanma Nedir ve Anlaşmalı Boşanmadan Farkı Nedir?

Çekişmeli boşanma, eşlerin boşanma kararı almasına rağmen, boşanmanın hukuki sonuçları (velayet, nafaka, mal paylaşımı, tazminat gibi) konusunda veya boşanmanın kendisinde anlaşamadıkları durumlarda başvurulan bir yoldur. Bu tür davalarda taraflar, kendi hak ve çıkarlarını korumak amacıyla mahkeme önünde hukuki mücadeleye girişirler. Çekişmeli boşanma davaları, anlaşmalı boşanma davalarına göre daha uzun sürebilir, daha karmaşık bir süreç izler ve taraflar için duygusal olarak daha yıpratıcı olabilir. Mahkeme, tarafların sunduğu delilleri değerlendirerek, adil bir çözüme ulaşmaya çalışır.

Anlaşmalı Boşanmanın Çekişmeli Boşanmaya Dönüşmesi Neyi İfade Eder?

Anlaşmalı boşanmanın çekişmeli boşanmaya dönüşmesi, taraflar arasında boşanma ve boşanmanın sonuçları konusunda yapılan anlaşmanın bozulması ya da geçersiz hale gelmesi durumudur. Bu dönüşüm, çeşitli sebeplerden kaynaklanabilir. Örneğin, taraflardan birinin anlaşma şartlarını kabul etmemesi veya hâkimin protokolü uygun bulmaması gibi durumlarda anlaşmalı boşanma davası, çekişmeli boşanma davasına dönüşebilir​​.

Anlaşmalı Boşanmanın Hangi Koşullarda Çekişmeli Boşanmaya Dönüşür?

Anlaşmalı boşanmanın çekişmeli boşanmaya dönüşmesi belirli şartlar altında gerçekleşir. İşte bu dönüşümün ana şartları:

1. Taraflardan Birinin İradesini Geri Alması

Anlaşmalı boşanma sürecinde taraflar, boşanma ve boşanmanın sonuçları konusunda mutabık kalmalıdır. Ancak, boşanma kararı kesinleşmeden önce taraflardan biri bu anlaşmadan vazgeçerse, dava çekişmeli boşanma davasına dönüşür.

2. Hâkimin Protokolü Uygun Bulmaması

Anlaşmalı boşanma davalarında hâkim, taraflar arasında yapılan boşanma protokolünü inceleyerek uygun bulmalıdır. Eğer hâkim, protokolde çocukların veya tarafların menfaatlerini koruyacak şekilde değişiklikler yapar ve taraflar bu değişiklikleri kabul etmezse, dava çekişmeli boşanma davasına dönüşür.

3. Protokolün Zorunlu İçeriğinin Eksik Olması

Boşanma protokolünde, boşanmanın mali sonuçları ve çocukların durumu gibi zorunlu içeriklerin yer alması gerekir. Bu konularda anlaşma sağlanamazsa, anlaşmalı boşanma talebi reddedilir ve dava çekişmeli olarak devam eder.

4. Taraflar Arasında Anlaşmazlıkların Ortaya Çıkması

Anlaşmalı boşanma sürecinde, taraflar arasında boşanmanın sonuçları konusunda anlaşmazlıklar çıkabilir. Bu tür durumlarda, dava çekişmeli boşanma davasına dönüşür ve tarafların iddialarını ispatlamaları gerekir.

5. İstinaf Sürecinde Vazgeçilmesi

Anlaşmalı boşanma talebinde bulunan taraflar, istinaf aşamasında dahi bu taleplerinden vazgeçebilirler. Bu durumda, anlaşmalı boşanma davası çekişmeli olarak devam eder.

Anlaşmalı Boşanma Davasının Hangi Aşamasında Çekişmeli Boşanmaya Dönüşebilir?

Anlaşmalı boşanma davası, verilen karar kesinleşinceye kadar eşlerin iradelerini değiştirmeleri suretiyle çekişmeli boşanmaya dönüşebilir.

1 – Karar Kesinleşmeden Önce:

Yargıtay, eşlerin anlaşmalı boşanma sürecinde herhangi bir aşamada fikirlerini değiştirebileceğini ve çekişmeli boşanma talep edebileceğini belirtmektedir. Bu nedenle, karar kesinleşmeden önce her iki taraf da iradelerini değiştirme hakkına sahiptir.

Anlaşmalı Protokol Hükümlerinden “Bazıları” Davada Değiştirilmek İstenirse Ne Olur?

Duruşmada eşlerden biri protokolde uzlaşılan hükümlerinden bazılarının değiştirilmesini talep edebilir. Bu durumda, Aile Mahkemesi Hakimi tarafların yeniden anlaşacağı şekilde düzenlemeyi gerçekleştirebilir. Eğer taraflar anlaşamazsa, anlaşma bozulmuş sayılır ve dava çekişmeli boşanma davası olarak devam eder.

2 – Karar Kesinleştikten Sonra:

Boşanma kararı sonrasında taraflardan biri velayet, nafaka, iştirak nafakası, tazminat gibi anlaşmalı hükümlerinden birini ya da birkaçını temyiz ederse, anlaşma bozulmuş kabul edilir ve yargılama çekişmeli boşanma davası olarak devam eder.

Anlaşmalı Boşanma Davasından Feragat ve Anlaşmalı Boşanma Davasının Çekişmeli Boşanma Dönüşmesi Arasındaki Farklar

Anlaşmalı Boşanma Davasından Feragat

Anlaşmalı boşanma davasından feragat, eşlerden birinin veya her ikisinin de boşanmaktan vazgeçtiği ve davanın devam etmesini istemediği durumu ifade eder. Bu durumda, dava açılmış olsa bile, eşlerin ortak talebi üzerine dava düşer. Dava düştüğünde, sanki hiç açılmamış gibi hukuki bir sonuç doğurmaz. Taraflar daha sonra tekrar anlaşmalı veya çekişmeli boşanma davası açabilirler.

Hukuki Sonuç:
Feragat: Dava düşer, hukuki sonuç doğurmaz. Taraflar daha sonra tekrar anlaşmalı veya çekişmeli boşanma davası açabilirler.
Çekişmeliye Dönüşme: Dava çekişmeli boşanma davası olarak devam eder. Mahkeme, velayet, nafaka, mal paylaşımı gibi konularda karar verir.

Tarafların İradesi:
Feragat: Ortak irade ile gerçekleşir. Her iki tarafın da boşanmaktan vazgeçmesi gerekir.
Çekişmeliye Dönüşme: Tek taraflı irade ile gerçekleşebilir. Bir tarafın anlaşmadan vazgeçmesi yeterlidir.

Anlaşmanın Durumu:
Feragat: Anlaşma ortadan kalkar. Taraflar daha sonra yeni bir anlaşma yapabilirler.
Çekişmeliye Dönüşme: Anlaşma geçerliliğini kaybeder. Taraflar artık anlaşma hükümlerine bağlı değildir.

Mahkemenin Rolü:
Feragat: Dava düşürme kararı verir.
Çekişmeliye Dönüşme: Anlaşmazlıkları çözmek için karar verir. Velayet, nafaka, mal paylaşımı gibi konularda hüküm verir.

Süreç:
Feragat: Daha kısa ve basit bir süreçtir. Dava düşme kararı ile süreç sona erer.
Çekişmeliye Dönüşme: Daha uzun ve karmaşık bir süreçtir. Taraflar delillerini sunar, tanıklar dinlenir ve mahkeme karar verir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Dönüşen Çekişmeli Boşanma Davasında Delil Olur mu?

Anlaşmalı boşanma protokolü, tarafların anlaşmaya vardığı hususları gösteren önemli bir belgedir. Ancak, protokolün bağlayıcılığı ve delil niteliği çekişmeli boşanma davasında tartışmalı olabilir. Mahkeme, protokolde yer alan hususları dikkate alarak karar verir, ancak tarafların yeni talepleri ve delilleri de değerlendirir.

Örnek Olay: Davalı, ilk celsede davayı kabul ettiğini ve herhangi bir nafaka veya tazminat talebinin bulunmadığını belirtmiş ancak daha sonra boşanmak istemediğini söylemiştir.

Yargıtay bu duruma yönelik şu kararı vermiştir: “Davalı, ilk celsede davayı kabul etmiş ve nafaka veya tazminat talebinin bulunmadığını belirtmiş olsa da, daha sonra boşanmak istemediğini söylediğinde dava çekişmeli boşanma davasına dönüşür. Bu durumda, davalının nafaka ve tazminat istemediğine dair beyanı anlaşmalı boşanmayı sağlamaya yönelik olduğundan, çekişmeli boşanma davasına dönüşmesi bu taleplerden feragat anlamına gelmez.”

Anlaşmalı Boşanmanın Çekişmeli Boşanmaya Dönüşmesi için Verilen Islah Dilekçesinin İçeriği Nasıl Olmalıdır?

Anlaşmalı boşanma davası esnasında taraflar ıslah dilekçesi vermek suretiyle çekişmeli boşanmaya dönüşmesini talep edebilirler.

Islah dilekçesi, anlaşmalı boşanma davasının çekişmeli boşanma davasına dönüştüğünü ve tarafların yeni taleplerini içermelidir. Dilekçede, boşanma sebepleri, velayet, nafaka, mal paylaşımı gibi konulardaki talepler açıkça belirtilmelidir. Ayrıca, tarafların anlaşmazlığa düştükleri veya anlaşmadan döndükleri hususlar da dilekçede yer almalıdır.

Çekişmeli Boşanma Süreci

Islah dilekçesi verildikten sonra, dava çekişmeli boşanma davası olarak devam eder. Mahkeme, tarafların taleplerini ve delilleri değerlendirerek boşanma kararı hususunda kararını verir.

Anlaşmalı Boşanma Davasının Çekişmeli Boşanmaya Dönüşmesi ile İlgili Örnek Olaylar

Mal Paylaşımı Anlaşmazlığı: Ayşe ve Mehmet, anlaşmalı boşanma protokolünde ev ve araba gibi mal varlıklarının paylaşımı konusunda anlaşır. Ancak duruşma sırasında, Ayşe daha büyük bir pay talep ederek anlaşmadan cayar. Bu durum, davanın çekişmeli boşanmaya dönüşmesine neden olur.

Velayet Konusunda Anlaşmazlık: Zeynep ve Ali, anlaşmalı boşanma sürecinde çocukların velayeti konusunda anlaşır. Ancak duruşma öncesi, Zeynep velayeti tek başına almak istediğini belirterek anlaşmadan vazgeçer. Bu anlaşmazlık nedeniyle dava çekişmeli boşanmaya dönüşür.

Nafaka Miktarında Anlaşmazlık: Elif ve Murat, nafaka miktarı konusunda anlaşır. Ancak duruşmada, Elif daha yüksek bir nafaka talep eder. Bu durum, anlaşmalı boşanma davasının çekişmeli boşanmaya dönüşmesine yol açar.

Tazminat Talebi: Fatma ve Ahmet’in anlaşmalı boşanma protokolünde tazminat maddesi yer almaz. Ancak duruşmada, Fatma Ahmet’ten tazminat talep eder. Bu beklenmedik talep, davanın çekişmeli hale gelmesine neden olur.

Gizli Mal Varlığının Ortaya Çıkması: Deniz ve Can, anlaşmalı boşanma sürecindeyken, Can’ın gizli bir mal varlığı olduğu ortaya çıkar. Bu durum, Deniz’in daha fazla mal payı talep etmesine ve davanın çekişmeli boşanmaya dönüşmesine sebep olur.

Şiddet İddiası: Aslı ve Burak, anlaşmalı boşanma protokolü imzalar. Ancak Aslı duruşmada Burak’ın kendisine şiddet uyguladığını iddia eder. Bu iddia, davanın çekişmeli boşanmaya dönüşmesine ve şiddet iddiasının araştırılmasına yol açar.

Aldatma İddiası: Ceren ve Emre, anlaşmalı boşanma sürecinde, Ceren Emre’nin kendisini aldattığını iddia eder. Bu iddia, taraflar arasındaki güveni sarsar ve davanın çekişmeli boşanmaya dönüşmesine neden olur.

Psikolojik Sorunlar: Gamze ve Hasan’ın boşanma sürecinde, Gamze’nin psikolojik sorunları olduğu ortaya çıkar. Bu durum, Hasan’ın velayet konusunda endişelenmesine ve anlaşmadan vazgeçmesine sebep olur. Dava çekişmeli boşanmaya dönüşür.

Aile Baskısı: Selin ve Demir, anlaşmalı boşanma kararı alır ancak Selin, ailesinin baskısı nedeniyle anlaşmadan vazgeçer. Bu durum, davanın çekişmeli hale gelmesine yol açar.

Hakaret ve Kötü Muamele: Duruşma sırasında, Pınar ve Mert birbirlerine hakaret eder ve kötü davranır. Bu durum, hakimin anlaşmalı boşanma davasını çekişmeli boşanmaya çevirmesine neden olur.

Anlaşmalı Boşanma Davasının Çekişmeli Boşanmaya Dönüşmesinin Sonuçları Nelerdir?

Sürecin Uzaması: Anlaşmalı boşanma davaları genellikle kısa sürerken, çekişmeli boşanma davaları çok daha uzun sürebilir. Taraflar arasındaki anlaşmazlıklar, duruşmaların sayısını artırarak süreci uzatır.

Maliyetin Artması: Çekişmeli boşanma davaları, avukatlık ücretleri ve diğer mahkeme masrafları nedeniyle anlaşmalı boşanmaya göre daha maliyetli olabilir. Sürecin uzaması da bu maliyeti daha da artırır.

Duygusal Yıpranma: Çekişmeli boşanma süreci, taraflar arasında gerginlik, stres ve duygusal yıpranmaya yol açabilir. Özellikle velayet ve nafaka gibi konulardaki anlaşmazlıklar, bu süreci daha da zorlu hale getirebilir.

Kararın Belirsizliği: Anlaşmalı boşanmada taraflar sonuçları önceden belirlerken, çekişmeli boşanmada karar tamamen mahkemeye bırakılır. Bu durum, taraflar için belirsizlik ve kaygı yaratabilir.

Çocuklar Üzerindeki Olumsuz Etkileri: Çekişmeli boşanma süreci, özellikle velayet konusunda yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle çocuklar üzerinde olumsuz etkiler bırakabilir. Çocuklar, anne ve babalarının arasındaki çatışmalara maruz kalabilir ve bu durum onların psikolojik gelişimini olumsuz etkileyebilir.

Sıkça Sorulan Sorular:

Anlaşmalı boşanma kararı çıktıktan sonra karara itiraz edilebilir mi?

Evet, taraflara yapılan tebligattan itibaren 2 hafta içinde taraflar varsa itirazlarını istinaf dilekçesi ile sunabilirler.

Anlaşmalı boşanma çekişmeli boşanmaya dönüştüğünde daha önce hazırlanan protokol geçerli olur mu?

Anlaşmazlığa düşülen konular hariç protokol geçerliliğini korur.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüşünce dava süreci uzar mı?

Evet, dava süreci uzar ve birden fazla celse görülebilir.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüştüğünde tarafların hakları nelerdir?

Taraflar, çekişmeli boşanma davasında olduğu gibi iddia ve savunmalarını sunma, delil sunma ve tanık dinletme haklarına sahiptir.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüştüğünde taraflar avukat tutmak zorunda mıdır?

Hayır, zorunlu değildir ancak avukat tutmaları haklarını daha iyi korumalarını sağlar.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüştüğünde mahkeme önceki anlaşmayı dikkate alır mı?

Mahkeme, anlaşmazlığa düşülmeyen konularda önceki anlaşmayı dikkate alır.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüşünce yeni bir dava açmak gerekir mi?

Hayır, aynı dava dosyası üzerinden çekişmeli boşanma davası olarak devam edilir.

Anlaşmalı boşanmada nafaka ödemeyi kabul eden taraf, çekişmeli boşanmada nafaka ödemekten kurtulabilir mi?

Evet, kusur durumu ve ekonomik koşullarına göre mahkeme nafaka yükümlülüğünü kaldırabilir veya azaltabilir.

Çekişmeli boşanmada nafaka miktarı nasıl belirlenir?

Tarafların kusur durumu, gelir düzeyi, çocukların durumu ve ihtiyaçları gibi faktörler göz önünde bulundurularak mahkemece belirlenir.

Anlaşmalı boşanmada kararlaştırılan nafaka miktarı, çekişmeli boşanmada değiştirilebilir mi?

Evet, tarafların ekonomik durumlarındaki değişiklikler veya çocukların ihtiyaçlarındaki artış gibi nedenlerle mahkeme nafaka miktarını değiştirebilir.

Anlaşmalı boşanma protokolünde velayet konusunda anlaşmaya varılmışken, dava çekişmeli boşanmaya dönüşürse ne olur?

Anlaşmazlık çıkarsa, mahkeme çocuğun üstün yararını gözeterek velayete yeniden karar verir.

Anlaşmalı boşanmada velayeti alan taraf, çekişmeli boşanmada velayeti kaybetme riskiyle karşı karşıya kalır mı?

Evet, eğer mahkeme çocuğun üstün yararının diğer ebeveynle kalmasında olduğunu tespit ederse velayet değişebilir.

Çekişmeli boşanmada velayeti kaybeden tarafın çocuğuyla kişisel ilişki kurma hakkı var mıdır?

Evet, velayeti kaybeden tarafın çocuğuyla düzenli olarak kişisel ilişki kurma hakkı vardır. Mahkeme, kişisel ilişki günlerini ve şartlarını belirler.

Anlaşmalı boşanma protokolünde mal paylaşımı konusunda anlaşmaya varılmışken, dava çekişmeli boşanmaya dönüşürse ne olur?

Anlaşmazlık varsa, mahkeme mal paylaşımına yeniden karar verir.

Anlaşmalı boşanmada yapılan mal paylaşımı anlaşması, çekişmeli boşanmada geçerliliğini kaybeder mi?

Anlaşmazlığa düşülen konular hariç anlaşma geçerliliğini korur.

Çekişmeli boşanmada mal paylaşımı nasıl yapılır?

Yasal mal rejimi veya varsa sözleşmeli mal rejimi hükümlerine göre yapılır. Mahkeme, tarafların katkı oranlarını ve diğer faktörleri değerlendirerek mal paylaşımına karar verir.

Anlaşmalı boşanma protokolünde tazminat konusunda anlaşmaya varılmışken, dava çekişmeli boşanmaya dönüşürse ne olur?

Anlaşmazlık çıkarsa, mahkeme tazminat miktarına yeniden karar verir.

Anlaşmalı boşanmada tazminat ödemeyi kabul eden taraf, çekişmeli boşanmada tazminattan kurtulabilir mi?

Evet, kusur durumu ve ekonomik koşullara göre mahkeme tazminat yükümlülüğünü kaldırabilir veya azaltabilir.

Çekişmeli boşanmada tazminat miktarı nasıl belirlenir?

Tarafların kusur oranı, ekonomik durumları, boşanmanın sebep olduğu zararlar ve diğer faktörler göz önünde bulundurularak mahkemece belirlenir.

Çekişmeli boşanmada tazminat ödeme şekli ve süresi nasıl belirlenir?

Mahkeme, tarafların ekonomik durumlarına ve diğer faktörlere göre tazminatın peşin veya taksitle ödenmesine ve ödeme süresine karar verir.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüştüğünde mahkeme arabuluculuk önerir mi?

Evet, mahkeme tarafları anlaşmaya teşvik etmek için arabuluculuk önerebilir.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüştüğünde tarafların psikolojik durumu nasıl etkilenir?

Çekişmeli boşanma süreci, taraflar için daha stresli ve yıpratıcı olabilir. Bu nedenle psikolojik destek almaları faydalı olabilir.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüştüğünde avukat değiştirmek mümkün müdür?

Evet, taraflar istedikleri zaman avukatlarını değiştirebilirler.

Çekişmeli boşanma davası sonrasında taraflar nafaka, velayet veya mal paylaşımı kararlarına itiraz edebilir mi?

Evet, taraflar kararın kendilerine tebliğinden itibaren 2 hafta içinde istinaf mahkemesine başvurarak karara itiraz edebilirler.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüştüğünde çocukların soyadı değişebilir mi?

Evet, velayeti alan tarafın talebi üzerine mahkeme çocuğun soyadının değiştirilmesine karar verebilir.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüştükten sonra taraflar yeniden anlaşmaya varabilir mi?

Evet, taraflar davanın herhangi bir aşamasında yeniden anlaşmaya vararak anlaşmalı boşanmaya dönebilirler.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüştükten sonra taraflardan biri ölürse ne olur?

Boşanma davası düşer ve miras hukuku kuralları uygulanır.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüştükten sonra taraflardan biri gaipliğine karar verilirse ne olur?

Dava, gaip olan tarafın temsilcisinin atanmasıyla devam eder.

Anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanmaya dönüştükten sonra taraflardan biri akıl hastalığına yakalanırsa ne olur?

Dava, akıl hastası olan tarafın vasisinin atanmasıyla devam eder.

Bu konuda daha fazla bilgi veya danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.