Türk Hukukunda Tehdit ve Hakaret Suçu

Tehdit Suçu

Tehdit suçu, bir kişiye haksız bir zararın meydana geleceğini bildiren eylemler olarak tanımlanır. Bu suç, Türk Ceza Kanunu’nun 106. maddesinde düzenlenmiştir ve failin, mağdurun veya yakınlarının hayatına, vücut bütünlüğüne, cinsel dokunulmazlığına ya da malvarlığına yönelik ağır bir zarar vereceğini bildirmesiyle işlenir.

Tehdit Suçu İçin Hukuka Uygunluk Nedenleri

Tehdit suçunda hukuka uygunluk nedenleri; kanuni bir emir, meşru müdafaa, bir hakkın kullanılması veya mağdurun rızası olabilir. Bu durumların varlığında tehdit suçu oluşmaz. Örneğin, bir borç ödenmediğinde dava açılacağının bildirilmesi hukuka uygundur ve tehdit suçunu oluşturmaz.

Hakaret Suçu

Hakaret suçu, toplum içinde bireyin şeref, haysiyet ve saygınlığını korumaya yönelik bir suç tipidir. Türk Ceza Kanunu’na (TCK) göre, bir kişiye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek somut bir fiil isnat eden veya sövmek suretiyle bu değerlere saldıran kişi cezalandırılır.

Tehdit Suçunun Cezası

Tehdit Suçunun Cezası

Türk Ceza Kanunu’nun 106. maddesi tehdit suçunu düzenler. Buna göre, bir kimsenin hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına ya da yakınlarının bu değerlerine yönelik bir saldırı yapacağı yönünde tehditte bulunan kişi altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Tehdidin malvarlığına önemli bir zarar verme veya başka bir kötülük yapma şeklinde olması hâlinde ise, mağdurun şikâyeti üzerine fail altı aya kadar hapis veya adlî para cezasıyla cezalandırılabilir. Suçun nitelikli hâllerinde (örneğin silahla işlenmesi) ceza iki yıldan beş yıla kadar hapistir.

Suçun bir kadın aleyhine işlenmesi hâlinde verilecek ceza dokuz aydan az olamaz.

Tehdit Suçu Sabıka Kaydına İşler mi?

Tehdit suçu, kamu düzenini bozan suçlardan olduğu için mahkûmiyet kararları adlî sicile işlenir. Özellikle hapis cezası veya adlî para cezası, belirli bir süre sabıka kaydında görünür.

Tehdit Suçu Adlî Para Cezasına Çevrilebilir mi?

Mahkeme, bazı hâllerde hapis cezası yerine adlî para cezası verebilir. Bu, suçun işleniş biçimi ve failin kişisel özellikleri gibi çeşitli faktörlere göre değerlendirilir.

Hakaret Suçunun Cezası

Hakaret Suçunun Cezası

Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesine göre hakaret suçunu işleyen kişi üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılabilir. Hâkim, TCK m.61 uyarınca olayın özelliklerine göre cezanın türünü ve miktarını belirler. Hapis cezası verilirse bu ceza adlî para cezasına çevrilemez.

Hakaret Suçu Sabıka Kaydına İşler mi?

Hakaret suçundan verilen ceza adlî sicile işlenir. Ancak hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) uygulanır ve koşullar sağlanırsa kayıt silinebilir. Bu nedenle hakaret suçundan verilen ceza bir süre adlî sicilde görünebilir.

Hakaret Suçu Adlî Para Cezasına Çevrilebilir mi?

Hakaret suçunda hem hapis cezası hem adlî para cezası öngörülür. Hâkim olayın özelliklerine göre doğrudan adlî para cezası verebilir veya hapis cezası verebilir ancak bu hapis cezası para cezasına çevrilemez.

Hakaret Suçunda Adlî Para Cezası Ne Kadardır?

Hakaret suçunun cezası, suçun basit veya nitelikli hâline göre değişir. Adlî para cezası bir gün karşılığı en az 100 TL ve en fazla 500 TL üzerinden; 5 günden 730 güne kadar hesaplanır. Bu durumda hâkim 500 TL ile 365.000 TL arasında bir adlî para cezasına hükmedebilir.

Ayrıca, ceza mahkemeleri tarafından doğrudan verilen para cezalarında kesinlik sınırı 15.000 TL’dir. Yani 15.000 TL ve altındaki para cezalarına itiraz edilemez.

Tehdit ve Hakaret Suçlarının Nitelikli Hâlleri

Tehdit Suçunun Nitelikli Hâlleri

Silahla işlenmesi: Tehdidin silahla işlenmesi cezanın artmasına neden olur, çünkü mağdurda daha büyük korku yaratır.

Maske takarak işlenmesi: Failin kimliğini gizleyerek, imzasız mektuplarla veya özel işaretlerle tehditte bulunması da nitelikli hâl sayılır.

Birden fazla kişiyle birlikte işlenmesi: Tehdidin birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi mağdurun kendini savunma gücünü azaltır ve ceza artırılır.

Suç örgütü gücünden yararlanılarak işlenmesi: Mevcut veya varsayılan bir suç örgütünün korkutucu gücünden yararlanılarak tehdidin işlenmesi cezanın artmasına sebep olur.

Hakaret Suçunun Nitelikli Hâlleri

Kamu görevlisine karşı işlenmesi: Kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret edilmesi cezanın artırılmasını gerektirir.

Dini değerler nedeniyle işlenmesi: Mağdurun benimsediği dinin kutsal saydığı değerlere yönelik hakaret nitelikli hâl sayılır.

Alenen işlenmesi: Hakaretin başkalarının görebileceği veya duyabileceği şekilde alenen işlenmesi cezanın artmasına neden olur.

Tehdit ve Hakaret Suçlarının Birlikte İşlenmesi

Tehdit ve hakaret suçlarının birlikte işlenmesi hâlinde cezai sorumluluk olayın özelliklerine ve kullanılan ifadelerin niteliğine göre belirlenir. Yargıtay’ın bu konudaki kararlarında, her iki suçun birlikte oluşumu konusunda genel bir kural bulunmadığı için farklı sonuçlara varıldığı görülmektedir.

Tehdit ve hakaret suçlarının birleşmesi genellikle aynı olayda veya ifadede her iki suçun unsurlarının bulunması hâlinde gerçekleşir.

Örneğin failin “Seni öldüreceğim, anneni s*****ceğim” gibi ifadeler kullandığı olayda yerel mahkeme hem tehdit hem hakaret suçundan ceza vermiştir.

Ancak Yargıtay, ifadelerin bir bütün olarak tehdit suçunu oluşturduğuna hükmetmiş ve ayrıca hakaret suçundan ceza verilmesini hatalı bulmuştur.

Yargıtay Ceza Genel Kurulu da benzer olayda failin kastının tehdit kastı olduğunu, ifadelerin bir bütün olarak tehdit suçunu oluşturduğunu kabul etmiştir. Ancak bazı üyeler, ifadelerin hem tehdit hem hakaret suçunu oluşturduğu görüşündedir.

Tehdit ve Hakaret Suçlarının Karşılaştırılması

Ortak Unsurlar

Tehdit ve hakaret suçları, Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen ve kişinin huzurunu, iç barışını korumayı amaçlayan suçlardır. Her iki suç da genel kastla işlenir, yani failin suçun oluşması için gerekli bilince ve iradeye sahip olması gerekir.

Farklı Unsurlar

Tehdit Suçunda

Tehdit suçunda fail, mağdura veya yakınına hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik ya da malvarlığına ağır bir zarar vereceğini bildirir.

Bu bildirimin mağdurda korku yaratmaya elverişli olması yeterlidir. Mağdurun gerçekten korkup korkmadığı önemli değildir; objektif olarak korkutucu olması yeterlidir.

Hakaret Suçunda

Hakaret suçunda fail, mağdurun onur, şeref ve saygınlığına saldırır. Mağduru toplum içinde küçük düşüren, aşağılayan ifadeler kullanır.

Hakaret suçu mağdurun yüzüne karşı ya da gıyaben işlenebilir. Suç şikâyete tabidir ve failin hakaret kastının bulunması gerekir.

Örneklerle Farklar

Tehdit suçu: Failin mağdura “Seni öldüreceğim” demesi tehdittir; bu ifade korkutmaya elverişlidir.

Hakaret suçu: Failin mağdura “Hırsızsın” demesi hakarettir; mağdurun toplum içindeki saygınlığını zedeler.

 

Delil Toplama ve İspat Yöntemleri

Hakaret ve Tehdit Nasıl İspatlanır?

Hakaret ve tehdit suçlarında delil toplama ve ispat genellikle şu şekillerde yapılabilir:

1. Yazılı deliller:
– SMS, e-posta, sosyal medya mesajları gibi yazılı tehdit ve hakaret içeriklerinin elde edilmesi önemlidir.
– Bu mesajlarda yer alan IP adresleri, tarih, saat gibi bilgiler delil olarak kullanılabilir.

2. Ses/görüntü kayıtları:
– Tehdit veya hakaret içeren ses ve görüntü kayıtları değerli delillerdir.
– Kayıtlardaki yer, zaman ve kişilerin kimliği doğrulanmalıdır.

3. Tanık beyanları:
– Olayı gören ya da duyan kişilerin beyanları önemli delillerdir.
– Tanıkların güvenilirliği ve olayın ayrıntılarına hâkim olmaları önem taşır.

 

İnternet Üzerinden Hakaret

İnternet üzerinden hakaret genellikle sosyal medya platformları, e-postalar, forumlar ve bloglar aracılığıyla gerçekleşir. Fail mağduru doğrudan veya dolaylı olarak hakaret edebilir.

Delil Toplama ve İspat

İnternet üzerinden işlenen hakaret suçlarında elektronik delillerin toplanması, IP adreslerinin belirlenmesi ve dijital izlerin tespiti çok önemlidir.

İnternet Üzerinden Tehdit ve Hakaret

Tehdit ve hakaretin internet aracılığıyla işlenmesi, WhatsApp, Instagram gibi sosyal medya uygulamalarındaki mesajlarla veya blog, forum ya da video paylaşım sitelerindeki yorum ve paylaşımlarla gerçekleşir. Bu tür iletişimler mağdurda psikolojik etki ve korku yaratabilir.

Delil Toplama ve İspat

Tehdit ve hakarette delil toplama büyük önem taşır. E-postalar, sosyal medya mesajları ve diğer dijital kanıtlar suçun ispatında kullanılır. Bu delillerin toplanması ve mahkemeye sunulması uzmanlık gerektirir.

 

Tehdit ve Hakaret Suçunda Teknik İspat Yöntemleri:

Ekran görüntüleri: Zaman damgalı tehdit veya hakaret mesajlarının ekran görüntüleri en temel delildir.

Meta veri analizi: Fotoğraf ve videolardaki meta veriler (çekim tarihi, cihaz bilgileri gibi) failin kimliği ve olay zamanı hakkında önemli bilgiler verebilir.

IP adresi takibi: Mesajın gönderildiği cihazın IP adresi, failin genel konumu hakkında bilgi verebilir; ancak VPN gibi araçlarla gizlenebilir.

Cihaz kimlik bilgileri (IMEI/seri numarası): Mobil cihazlardaki bu numaralar cihazın tespitinde kullanılabilir.

Operatör kayıtları: Operatörlerden alınan HTS kayıtları çağrı detayları, SMS trafiği ve diğer bilgileri içerir ve failin tespitinde önemlidir.

Sosyal medya platformu verileri: Platformlar kullanıcı profili, mesaj geçmişi ve IP kayıtları gibi çeşitli verileri saklar. Hukuki süreçlerde bu verilere erişim sağlanabilir.

Dijital adli bilişim analizi: Silinmiş veya gizlenmiş verilerin kurtarılması ve analiz edilmesi yöntemidir.

Tehdit ve Hakaret Davası Nasıl Düşer?

Tehdit ve hakaret davalarının düşmesi için belirli şartların gerçekleşmesi gerekir. Öncelikle mağdur şikâyetinden vazgeçerse dava düşebilir. Ayrıca hakaret suçunun bazı türleri uzlaşma kapsamındadır ve taraflar uzlaşırsa dava sona erer. Bunun yanında savunmada hukuka uygunluk nedenleri ispat edilirse fail cezalandırılmaz.

Tehdit ve Hakaret Suçu Resen Soruşturulur mu?

Tehdit ve hakaret suçları genellikle mağdurun şikâyeti üzerine soruşturulur. Ancak kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret ve bazı tehdit türleri resen soruşturulur. Örneğin, mağdurun kamu görevlisi olduğu zannedilerek yanlışlıkla iddianame hazırlanmışsa mağdur açıkça şikâyetçi olmadığını belirtmedikçe yargılama devam eder. Bunun dışında suçun unsurları oluşmamışsa veya hukuka uygunluk nedenleri varsa kamu davası düşebilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Tehdit ve hakaretten hapis cezası alınır mı?

Evet, tehdit suçunda altı aydan iki yıla kadar; hakaret suçunda ise üç aydan iki yıla kadar hapis cezası mümkündür.

Tehdit ve hakaret için tazminat istenebilir mi?

Evet, tehdit ve hakaret nedeniyle manevi tazminat davası açılabilir. Mağdur, kişilik haklarının ihlali nedeniyle uğradığı manevi zarar için tazminat talep edebilir.

Tehdit ve hakarette tutuklama olur mu?

Tutuklama mümkündür; ancak suçun niteliği, mağdurun korunma ihtiyacı ve failin kaçma ihtimali değerlendirilir.

Tehdit ve hakaret cezası para cezasına çevrilebilir mi?

Evet, bazı durumlarda hapis cezası adlî para cezasına çevrilebilir. Bu, hâkimin takdirine bağlıdır.

Biri bana hakaret ederse ne yapmalıyım?

Birisi size hakaret ederse en kısa sürede Cumhuriyet Savcılığı’na veya polis merkezine giderek şikâyette bulunmalısınız. Mesajlar, ses kayıtları ve tanık ifadeleri delil olarak sunulabilir.

 

Daha fazla bilgi veya danışmanlık için bize ulaşabilirsiniz.