Portföy Yönetim Şirketi
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETİ: YATIRIM FONLARI VE PORTFÖY YÖNETİMİ HİZMETLERİ
Finansal piyasalara yatırım yapmak karmaşık bir çaba olabilirken burada portföy yönetim şirketi bu noktada devreye girer. Genellikle anonim şirketler olarak yapılanan bu uzmanlaşmış şirketler, kendilerini müşterileri adına yatırım fonları oluşturmaya ve yönetmeye adamıştır. Hem bireysel hem de kurumsal yatırımcıların yatırımlarını verimli bir şekilde yönetmelerine yardımcı olarak sermaye piyasasında kritik bir rol üstlenirler.
Bu makale, ana faaliyetleri, yasal gereklilikleri ve yardımcı hizmet sağlama süreçleri dahil olmak üzere portföy yönetim şirketlerine ilişkin bazı temel hükümlere genel bir bakış sunmaktadır. Bu basitleştirilmiş açıklamalar, bu şirketlerin yasalara göre nasıl çalıştıklarını daha iyi anlamanıza yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
Portföy yönetim şirketi, yatırım fonları oluşturma ve yönetme konusunda uzmanlaşmış bir firmadır. Anonim şirket olarak yapılandırılması gereken bu işletmeler aynı zamanda yatırım ortaklıkları ve bireysel emeklilik yatırım fonlarının portföylerini de yönetebilmektedir. Bu kuruluşların yabancı muadilleri de bu şirketlerin ana faaliyet konusuna girmektedir.
Kanun, münhasıran payları yurt dışında yerleşik kişilere pazarlanacak yabancı kolektif yatırım kuruluşu kurmak ve yönetmek ile yurt dışında yerleşik kişilere portföy yönetim hizmeti vermek, münhasıran girişim sermayesi yatırım fonu kurmak ve yönetmek, münhasıran gayrimenkul yatırım fonu kurmak ve yönetmek, gayrimenkul ve girişim sermayesi yatırım fonu kurmak ve yönetmekle sınırlı olarak kurulmasına izin vermektedir.
Şirket, portföy yöneticiliği ve yatırım danışmanlığı faaliyetlerinde bulunabilir ancak düzenleyici kuruldan yetki belgesi alması gerekir. Bu sertifika, bir veya daha fazla yatırım hizmet ve faaliyetine izin verebilir. Bazı faaliyetler yetki belgesi gerektirmez ancak kurula bildirilmesi gerekir.
Şirketler, faaliyet izni başvurusunda bulunurken sunmayı düşündükleri her türlü yardımcı hizmeti düzenleme kuruluna bildirmekle yükümlüdür. İzni aldıktan sonra ek yardımcı hizmet vermek isterlerse, durumu kurula da bildirmek zorundadırlar. Kurulun, geri sayımı durduran ek bilgi veya belge gerekmediği sürece, bu bildirimlere yanıt vermesi için 20 iş günü süresi vardır. Bu süre içinde itiraz edilmediği takdirde, şirket yardımcı hizmetleri kurul düzenlemelerine göre verebilir.
Şirketin yönetim kurulu, yönettiği fonlar adına karar alma yetkisine sahiptir. Bu yetki icracı üyelere veya dış yöneticilere devredilebilir. Ancak, katılma payı tesisi veya ihracı, dönüştürme, tasfiye, yönetim ücreti artışı ve yatırım kararları gibi fon yatırımcılarını etkileyebilecek nitelikteki önemli kararların yönetim kurulu tarafından alınması zorunludur.
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETİ KURULUŞ İZNİ: KAYITLI SERMAYE SİSTEMİ VE ŞARTLAR
Şirketlerin kuruluş izni başvurularının Kurulca değerlendirilebilmesi için Türk Ticaret Kanunu’nda (TTK) düzenlenen esaslara göre kayıtlı sermaye sistemine göre anonim şirket olarak kurulmaları gerekir. Hisselerinin tamamı nama yazılı olmalı ve bunlar nakit karşılığı çıkarılmalıdır. Şirketin başlangıç sermayesi en az 30.000.000 Türk Lirası olmalıdır. Ayrıca şirket esas sözleşmesinin kanun hükümlerine ve Kurul düzenlemelerine uygun olması zorunludur.
Şirketin kurucu ortaklarının ayrıca, iflas geçmişi olmaması veya bir firmanın faaliyet izinlerinin Kurul tarafından iptal edilmesine yol açacak herhangi bir ticari faaliyette bulunmaması gibi bir dizi şartı da sağlaması gerekmektedir. Mali suçlar ve terörün finansmanı ile ilgili olanlar da dahil olmak üzere kanunda belirtilen suçlardan hüküm giymiş olmamalıdırlar. Ödenmemiş vergi borcu bulunmamalı ve herhangi bir işlem yasağına tabi olmamalıdır. Ayrıca, şirketi yönetmek için gereken dürüstlüğü, itibarı ve mali gücü de korumalıdırlar.
Şirketin ortaklık yapısı şeffaf ve açıkça tanımlanmış olmalıdır. Önemli etkiye sahip hissedarların da bu katı koşulları karşılaması beklenir. İflasla ilgili yaptırımlar gibi belirli koşullar, böyle bir kararın kesinleşmesinden bu yana on yıl geçtiyse uygulanmayacaktır.
Yurt dışında ikamet eden ortaklar veya nüfuzlu hissedarlar için kanunda belirtilenlere eşdeğer belgeler gereklidir. Önemli yurt dışı ortaklar için bu şartların değerlendirilmesine ilişkin esaslar Kurul tarafından belirlenir. Bir bankanın kurucu veya önemli ölçüde etkin ortak olması durumunda, şartlara uygunluğunu gösteren belgeleri Kurul’a göndermesi ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan onay alması gerekir. Önemli olan, bir bankanın şirkette ana hissedar olması halinde, bu tür kuruluşlar için öngörülen şartlar aranmaz.
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETİ TİCARET ADI VE İŞLETME ADI YÖNERGELERİ
Ticaret ve işletme adları söz konusu olduğunda, portföy yönetim şirketlerinin izlemesi gereken belirli yönergeler vardır. Şirketin ticaret unvanında “portföy yönetimi” ibaresi yer almalıdır. Şirket, özellikle girişim sermayesi yatırım fonlarını veya gayrimenkul yatırım fonlarını yönetmek üzere kurulmuşsa, ticari unvanı “girişim sermayesi portföy yönetim şirketi” veya “gayrimenkul portföy yönetim şirketi” ibareleriyle bunu özellikle belirtmelidir. Şirketin işletme adı kullanmayı tercih etmesi halinde Kuruldan izin alınması ve bu adın tescil ve ilan ettirilmesi zorunludur.
Ayrıca, yazılı ve görsel basında yer alan tüm ilan, reklam ve yazışmalarda işletme adının yanında ticaret unvanının kullanılması zorunludur. Bu gereklilik, şirketin faaliyetlerinin ve uzmanlıklarının şeffaflığını ve kolayca tanımlanmasını sağlamaktadır.
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETİ KURULUŞ BAŞVURU PROSEDÜRÜ
Portföy yönetim şirketi kurmak isteyenler için süreç belirli prosedürler ve düzenlemelerle yönetilmektedir. Kurucular, kuruluş başvuru formu ve esas sözleşme taslağını Kurul’a sunmakla yükümlüdürler. Bu belgeler Kurul tarafından belirlenen standartlara uygun olmalıdır. Ayrıca Portföy Yönetim Şirketleri ve Bu Şirketlerin Faaliyetlerine İlişkin Tebliğ’in ek (1) ve (2) eklerinde yer alan örneklere uygun olarak noter tasdikli beyanname vermeleri gerekmektedir.
Gerekli diğer belgeler arasında, kurucu tüzel kişilerin yetkili kurullarından şirkete ortak olma niyetlerini tasdik eden kararlarının noter tasdikli örnekleri yer alır. Kurucular ayrıca yukarıda kurucuların taşıması gereken şartlara ilişkin açıklamalarda belirtilen şartları taşıdıklarını da ispatlamak zorundadırlar.
Ancak, tüzel kişi kurucu ortakların bağımsız denetimden geçmiş mali tablolarını Kurula ibraz etmeleri halinde, bu ortaklar beyanname düzenleme yükümlülüğünden muaf hale gelir.
Yurtdışında yerleşik kişiler için aynı gereklilikler geçerlidir ve Kurul, belgelerin yeminli bir tercüman tarafından tercüme edilmesini isteyebilir. Kurul, bazı durumlarda kuruluş başvuruları sırasında şirketin tüzel kişi ortaklarının özel olarak bağımsız denetimden geçirilmesini isteyebilir. Bu hüküm, faaliyet izni başvurularında ve ortaklık yapısındaki değişikliklerde de uygulanabilir.
Gerekli tüm belgelerin sunulmasından sonra Kurul, başvuruları altı ay içinde inceler ve kararını ilgililere bildirir. Onaylanması durumunda firma, kalan kuruluş işlemlerini tamamlamak için Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile iletişime geçer.
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETİ İŞLEYİŞİ VE İŞLETME KOŞULLARI
Bir portföy yönetim şirketinin işleyişi, şirketin uyması gereken belirli bir dizi koşul tarafından yönetilir. Kuruluş izninin Kurul’dan alınmasını müteakip üç ay içinde faaliyet izni ve yetki belgesi başvurusunda bulunulması gerekir. Bunu yapmamaları halinde kuruluş izni iptal edilir. Özel durumlarda bu süre üç ay daha uzatılabilir.
İşletme izni alabilmek için çeşitli şartların yerine getirilmesi gerekir. Bunlar, başlangıç kuruluş koşullarının sürdürülmesi, sermaye yeterliliği yükümlülüklerine uyulması, gerekli teminatların Takasbank nezdinde bloke edilmesi ve portföy saklama hizmeti için portföy saklama kuruluşu ile sözleşme imzalanmasıdır. Ayrıca, yönetici ve personelin özel kriterleri taşıması ve portföy yöneticiliği faaliyetlerinde bulunmak üzere yeterli sayıda portföy yöneticisi istihdam edilmesi zorunludur.
Şirket ayrıca muhasebe, kayıt, bilgi ve belge sistemi ile düzenli bir iş akışı ve iletişimi sağlamak için bir araştırma birimi ve organizasyon yapısı oluşturmalıdır. İç kontrol ve risk yönetimi sistemlerinin kurulması da dahil olmak üzere genel müdür atanması ve mevzuatta aranan esaslara uygun organizasyon yapısının uygulanması bu kapsamdadır.
Uzman kadroların görev tanımları ve iş akışları yazılı olarak kayıt altına alınır ve şirket yönetim kurulu tarafından onaylanır. Bunlar, tüm personelin görevlerini yazılı prosedürlere göre yerine getirmekle yükümlü olmasını sağlayan prosedürleri içermelidir ve mesleki ilkelere veya şirket politikalarına aykırı uygulamaları rapor etmelidir.
Şirket, bu hizmet için fonlarını yönetme veya başka bir portföy yönetim şirketi ile sözleşme yapma seçeneğine sahiptir. Yabancı şirket ile sözleşme imzalanması halinde, söz konusu kuruluşun o ülkede portföy yöneticiliği faaliyetinde bulunmaya yetkili olduğuna dair belgenin sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten en az 15 iş günü önce Kurula gönderilmesi zorunludur.
Fon portföyünün varlık alım satımına aracılık hizmeti veren portföy saklama kuruluşu ve yatırım kuruluşlarının yöneticileri ile bu kuruluşları temsile yetkili, ortak olamayacak kişiler, yöneticiler ile şirket bünyesinde kimlerin görev alabileceği konusunda kısıtlamalar bulunmaktadır.
Son olarak, yetki belgesi düzenlenmeden önce ücret yatırılması ve bu ödemeye ilişkin belgenin Kurula ibraz edilmesi gerekmektedir. Şirket faaliyet gösterdiği süre boyunca tüm işletme şartlarını sağlamakla yükümlüdür. Herhangi bir şartın kaybolması halinde bu durumun üç iş günü içerisinde Kurula bildirilmesi zorunludur.
FAALİYETLERİ SINIRLI PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİ: ÖZEL ESASLAR VE İŞLEYİŞ
Faaliyetleri sınırlı olan portföy yönetim şirketleri belirli esaslar çerçevesinde faaliyet göstermektedir. Bu şirketler, payları yurt dışında yerleşik kişilere pazarlanacak yabancı kolektif yatırım kuruluşu kurulması ve yönetilmesi ile yurt dışında yerleşik kişilere portföy yönetim hizmeti verilmesi, yalnızca risk sermayesi yatırım fonları, gayrimenkul yatırım fonları veya her ikisinin birleşiminin oluşturulması ve yönetilmesi gibi belirli işlevlerle kurulur.
Bu şirketlere ilişkin olarak yukarıda açıklanan genel kurallara aykırı olmamak kaydıyla özel esaslar uygulanır. Bu şirketler için başlangıç sermayesi şartı 15.000.000 TL olarak Tebliğin 28 inci maddesinde belirtilen asgari öz sermaye ve sermaye şartı yarı oranında uygulanır. Yine Tebliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (e) bendi ile 20 ve 28 inci maddelerin hükümleri gibi bazı hükümler bu şirketler hakkında uygulanmaz.
Şirketler, sermaye yeterliliklerini gösteren tabloları ve yönetilen portföylerin adet ve büyüklüklerini aylık olarak hazırlayıp sunmakla yükümlüdürler. Bu bilgilerin ilgili dönemi izleyen beş iş günü içinde Kurula iletilmesi zorunludur. Kurul, gerektiğinde hesaplama ve sunum takvimini değiştirme yetkisine sahiptir.
Bu şirketler, bilgi sistemleri hizmetleri, araştırma hizmetleri, risk yönetim sistemi hizmetleri ve fon hizmetleri için dışarıdan hizmet alabilirler. Bu hizmetler, kontrolü ve takibi şirket yönetim kurulu tarafından yapılmak kaydıyla, yatırım kuruluşlarından veya diğer ihtisas kuruluşlarından alınabilir. Yönetilen portföy büyüklüğüne göre belirli kategorilere giren şirketler, iç kontrol ve teftiş hizmetlerini de dışarıdan temin edebilir.
Ayrıca bu şirketler, kurucu şirkete sadece yöneticisi oldukları girişim sermayesi yatırım fonları ve/veya gayrimenkul yatırım fonları için hizmet verebilirler. Kendi bünyelerinde kurulmuş olmaları halinde fon hizmet birimi görevleriyle sınırlıdırlar. İç kontrol personelinin görevleri, ilgili deneyime sahip olmaları koşuluyla, bir müfettiş tarafından yerine getirilebilir. Son olarak, bu Tebliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen görevleri yerine getirmek üzere şirket bünyesinde tam zamanlı muhasebe görevlisi istihdam edilmesi zorunludur.
1. Gayrimenkul Yatırım Fonları ve Girişim Yatırım Fonları
Bir gayrimenkul/girişim portföy yönetim şirketinin muhasebe personeli, fon hizmet birimi kurmaya gerek olmaksızın Tebliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen görevleri yapabilir. Bu şirketler, kurucusu ve yöneticisi olmadıkları yatırım fonları ile ilgili olarak bireysel portföy yöneticiliği, yatırım danışmanlığı faaliyetleri, pazarlama ve dağıtım faaliyetlerinde bulunamazlar. Ayrıca bu şirketler mevzuatta belirtilen yan hizmetleri de sağlayamazlar.
Şirket yönetim kurulu üyelerinden en az birinin gayrimenkul alım satımı hariç gayrimenkul yatırımlarında / girişim sermayesi yatırımlarında en az beş yıllık deneyime sahip olması gerekmektedir. Genel müdürün Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansına sahip olması veya yine gayrimenkul alım satımı hariç olmak üzere gayrimenkul yatırımlarında / girişim sermayesi yatırımlarında en az beş yıllık deneyime sahip olması gerekir.
Kurul’un lisanslama yönetmeliğine göre şirketin en az üç kişiden oluşan bir yatırım komitesi kurması zorunludur. Bu komitede gayrimenkul değerleme lisansı sahibi bir değerleme uzmanı / dört yıllık yükseköğrenim görmüş ve girişim sermayesi yatırımlarında en az beş yıl deneyimli kişi daha önce belirtilen yönetim kurulu üyesi ve genel müdür yer alır.
Genel müdür, şirketin kurucusu ve/veya yöneticisi olduğu girişim sermayesi yatırım fonları portföyündeki şirketlerde, Kurulun girişim sermayesi düzenlemelerinde belirtilen faaliyetleri yürütmek üzere icracı görev alabilir.
Şirketin portföyün para ve sermaye piyasası araçları kısmını yönetmek için en az bir portföy yöneticisi istihdam etmesi veya diğer şirketlerden sözleşme ile yatırım danışmanlığı ve/veya portföy yönetimi hizmeti alması gerekir. Ancak, şirketin para ve sermaye piyasası araçlarına yaptığı yatırımların yalnızca fona likidite sağlama amaçlı olması halinde bu yükümlülük uygulanmaz.
Gayrimenkul ve girişim sermayesi portföy yönetim şirketi, öngörülen diğer koşullara ek olarak personel ve organizasyon yapısına ilişkin koşullara da uymak zorundadır.
2. Münhasıran Payları Yurt Dışında Yerleşik Kişilere Pazarlanacak Yabancı Kolektif Yatırım Kuruluşu Kurmak ve Yönetmek ile Yurt Dışında Yerleşik Kişilere Portföy Yönetim Hizmeti Vermek
Payları münhasıran yurt dışında yaşayan gerçek kişilere pazarlanacak yabancı bir kolektif yatırım kuruluşu kurmak ve yönetmek amacıyla kurulan bir şirket, yurt dışında yaşayan gerçek kişilere yatırım danışmanlığı, portföy yöneticiliği ve yan hizmetler sunabilir. Bu şirket, kurucusu veya yöneticisi olmadığı fonların katılma payları ile ilgili pazarlama ve dağıtım faaliyetlerinde de bulunabilir.
Şirketin kurucusu ve/veya yöneticisi olduğu kolektif yatırım kuruluşunun yabancı ülkede fon hizmet biriminin görev ve sorumluluklarını yerine getirmek üzere kurulmuş muadil bir kuruluşu varsa ve bunu tevsik eden bilgi ve belgeler, Kurula sunulması durumunda fon hizmet birimi kurulması şartı aranmaz, bu durum sadece bu müşteriler için geçerlidir.
Bu şirketin en az bir yönetim kurulu üyesi ve genel müdürünün finansal piyasalar sektöründe en az beş yıllık deneyime sahip olması gerekir. Portföyün para ve sermaye piyasası araçlarından oluşan kısmının yönetimi için de şirketin en az bir portföy yöneticisi çalıştırması zorunludur.
ETİK VE ŞEFFAF İŞLEYİŞ İLKELERİNE UYGUN PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİ
Çıkar Çatışmalarının Önlenmesi
Bu ilkeler, şirketlerin operasyonlarını ve ilişkilerini etik ve şeffaf bir şekilde yönetmelerine rehberlik etmek için tasarlanmıştır. Şirketlerin faaliyetlerini adil ve dürüst bir şekilde, müşterilerinin çıkarlarını ve finansal piyasanın bütünlüğünü her zaman göz önünde bulundurarak yürütmeleri beklenir. Çıkar çatışmalarından kaçınmak için şirketler, organizasyon yapılarını ve karar alma süreçlerini bu olası çatışmaları en aza indirecek şekilde tasarlamalıdır.
Şirketlerin ayrıca çalışanları arasında, çalışanları ve müşterileri arasında ve hatta farklı müşteriler arasında doğabilecek potansiyel çatışmaları belirlemeleri gerekmektedir. Bunun için, bu çatışmaları tanımlayan, bunları önlemek için atılacak adımları ve önlenemediklerinde izlenecek prosedürleri özetleyen yazılı bir politika oluşturmaları gerekir.
Çıkar çatışmalarının kaçınılmaz olduğu durumlarda, şirketlerin müşterilerine adil davranması, uygulamalarının piyasa normlarından önemli ölçüde sapmamasını sağlaması ve müşterilerini bu konularda bilgilendirmesi beklenmektedir. Ayrıca, müşteri şikayetlerini kaydetmek ve ele almak için şeffaf ve etkili prosedürlere sahip olmalıdırlar.
Ayrıca, şirketler çıkar çatışması politikalarını oluştururken büyüklüklerini, yönetilen portföylerinin büyüklüğünü, organizasyon yapılarını ve hizmetlerinin doğasını dikkate almalıdır. Şirket daha büyük bir grubun parçasıysa, çıkar çatışması politikası da bu daha büyük grubun yapısını ve faaliyetlerini yansıtmalıdır.
Son olarak, belirlenen ilkelerin, mevcut yasalara aykırı herhangi bir eylem veya işlemi haklı çıkarmak için kötüye kullanılmaması gerektiğini belirtmekte fayda var. Bu ilkelerin amacı, şirketlerin etik ve yasalara uygun faaliyetlerini sürdürmelerine destek olmaktır.
İç Kontrol Sistemi
Muhasebe, veri yönetimi ve kayıtlar dahil olmak üzere tüm ticari faaliyetlerin bütünlüğünü ve güvenilirliğini sağlamak için bir şirket içinde sağlam bir iç kontrol sistemine ihtiyaç duyulmaktadır. Şirket politikalarına, stratejilerine ve yasal gerekliliklere uygun olarak çalışan bu sistem, dolandırıcılık, hata ve usulsüzlüklere karşı bir koruma görevi görmektedir. Portföy yönetim faaliyetlerinin yasal düzenlemelere ve belgelere uygun olmasını, işlemlerin doğru bir şekilde yürütülmesini ve etkin bir muhasebe sisteminin kurulmasını sağlar. Sistem, potansiyel riskleri belirlemek ve azaltmak, çalışan işlemlerinin yönetilen portföylerle çelişip çelişmediğini kontrol etmek ve yönetilen portföylerden yapılan harcamaların piyasa değeriyle uyumlu olduğunu doğrulamak için tasarlanmıştır. İç kontrol sistemi ayrıca, yönetilen portföylerin değerlemesini kontrol etmekten ve ilişkili taraf işlemlerine ilişkin ilkelerin tanımlanmasını ve takip edilmesini sağlamaktan da sorumludur.
Bu iç kontrol politikaları ve prosedürleri, aynı süreçten geçen değişikliklerle birlikte, şirketin yönetim kurulu tarafından belgelenmeli ve onaylanmalıdır. Etkin kontrol için sistem, günlük operasyonlara entegre edilmeli ve tanımlanan risklerin sürekli olarak izlenmesine olanak sağlanmalıdır. Bunu mümkün kılmak için, herkesin görev ve sorumlulukları açıkça tanımlanmalı ve iletilmelidir. İç kontrol sistemine her düzeydeki personel etkin bir şekilde katılmalı ve yönetim kuruluna aylık raporlar sunulmalıdır.
İcrada görevli olmayan bir yönetim kurulu üyesi, iç kontrol sisteminin gözetiminden, risklerin yönetilmesinden ve yönetim kurulu ile iletişimden sorumlu “İç Kontrolden Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi” olarak atanmıştır. En az bir personel üyesi, belirli deneyim ve nitelik kriterlerini karşılayan iç kontrol faaliyetlerine atanmıştır. Portföyü fazla olan şirketlerde ise tecrübe şartını sağlayan bir müfettiş bu görev ve sorumlulukları yerine getirebilir.
Risk Yönetim Sistemi
Şirket’in ve yönetimi altındaki portföylerin bütünlüğünün ve istikrarının korunması için kapsamlı bir risk yönetim sisteminin oluşturulması büyük önem taşımaktadır. Bu sistem resmi olarak belgelenmeli ve şirketin yönetim kurulu tarafından onaylanmalı, sistemin kurallarının şeffaf olması ve ilgili tüm taraflarca bilinmesi sağlanmalıdır. Bu, aynı kapsamlı inceleme ve onay sürecinden geçmesi gereken sistemdeki tüm değişiklikler için de geçerlidir.
Risk yönetim sistemi, yönetilen portföyün karşı karşıya kalabileceği başlıca riskleri tanımlayacak şekilde tasarlanmalıdır. İlgili ve etkili kalabilmeleri için, bu risk tanımları düzenli olarak gözden geçirilmeli ve önemli gelişmeler meydana geldikçe güncellenmelidir. Sistem ayrıca, karşılaşılan risklerin tutarlı bir şekilde değerlendirilmesini, tespit edilmesini, ölçülmesini ve kontrol edilmesini sağlayan güvenilir bir risk ölçüm mekanizması içermelidir.
Risk yönetim sistemi, yatırılan varlıkların yapısı ve risk düzeyi dikkate alınarak, yönetilen portföyün yatırım stratejisine uygun olarak tasarlanmalıdır. Ayrıca sistem, şirketin operasyonları için her şeyi kapsayan bir güvenlik ağı sağlayarak şirketin iç kontrol sistemiyle sorunsuz bir şekilde entegre olmalıdır.
Risk yönetimi biriminin portföy yönetimi biriminden bağımsızlığını korumak esastır. Bu, tarafsızlığı sağlar ve olası çıkar çatışmalarını önler. Risk yönetimi birimindeki personel, risk kontrol operasyonlarını etkin bir şekilde yürütmek için gerekli bilgi, deneyim ve lisanslara sahip olmalıdır.
Risk yönetimi birimi, birkaç temel sorumlulukla görevlendirilmiştir. Bunlar, potansiyel risklerin belirlenmesi, risk ölçüm yöntem ve modellerinin belirlenmesi ve uygulanması, risk limitlerine uyumun izlenmesi ve risk limit aşımlarının raporlanmasını içerir. Ayrıca günlük risk takibi, yönetim kuruluna haftalık yazılı raporlama ve şirket için önemli finansal risk oluşturan olağanüstü durumların hızlı bir şekilde raporlanmasından sorumludurlar.
Girişim sermayesi yatırım fonları ve gayrimenkul yatırım fonları kuran veya yöneten şirketlerin risk yönetim sistemleri, bu yatırımlara ilişkin finansman riski ve likidite riski ile ilgili ilkeleri içerecek şekilde tasarlanmalıdır. Bu, yukarıda ayrıntıları verilen hükümlere ek olarak, şirket operasyonlarının her alanında risk yönetimine yönelik kapsamlı ve etkili bir yaklaşım sağlar.
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNİN YASAKLANMIŞ FAALİYETLERİ
Şirket, kapsamına giren çeşitli işlemleri yapma yetkisine sahip olmakla birlikte, mevzuata uyum ve risk yönetimini sürdürmek için gerçekleştirmesi açıkça yasak olan belirli faaliyetler bulunmaktadır.
Birincisi, şirketin aracılık faaliyetlerinde yer alması yasaklanmıştır. Bu, ana operasyonlarına odaklanmayı sürdürmesini ve rolünün net olmasını sağlar.
İkinci olarak, şirketin sermaye piyasası araçlarıyla ilgili veya sermaye piyasası araçlarından ayrı olarak kendi mali taahhütlerini içeren belgeler ihraç etmesine izin verilmez. Ayrıca, kısa vadeli nakit ihtiyacını karşılamak dışında, borç verme işlemleri yapamaz ve borç para alamazlar. Ancak, Kurulun sermaye piyasası araçlarının saklanmasına ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan teslimde ödeme esası kapsamındaki işlemler için alınan krediler bu yasak kapsamında değerlendirilmez.
Üçüncüsü, şirketin bu Tebliğ’de belirtilen izin verilen faaliyetleriyle doğrudan ilgili olmayan ticari, sınai veya tarımsal faaliyetlerde bulunmasına izin verilmez. Ticari faaliyetleri için gerekli olanın ötesinde gayrimenkul edinmesi de yasaktır.
