Instagram’da Hakaret Davası
Giriş:
Bu yazıda, Instagram üzerinden yapılan hakaret içerikli paylaşımların Türk Ceza Kanunu’na göre nasıl değerlendirildiğini ve bu suçun oluşması halinde mağdurun hangi haklara sahip olduğunu inceleyeceğiz.
Hakaret Suçu Nedir?
Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesine göre, bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edecek ölçüde somut bir fiil veya olgu isnat edilmesi veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldırılması hakaret suçu olarak nitelendirilir. Bu suçun oluşması için hakaret içerikli beyanların mağdura hitaben yapılmış olması veya mağdurun bu beyanlardan haberdar olması yeterlidir.
Instagram’da Hakaret Suçu Nasıl İşlenir?
Instagram’da hakaret suçu, bir kullanıcının diğer bir kullanıcıya hakaret içerikli mesajlar göndermesi, yorumlar yazması veya fotoğraf ve videolar aracılığıyla hakaret etmesi şeklinde işlenebilir. Hakaret içerikli beyanların kamuya açık bir şekilde yapılması veya belirli bir sayıda takipçiye hitaben yapılması, suçun nitelikli halini oluşturur ve bu durumda verilecek ceza artırılır.
Instagram’da Hakaret Suçuna Uğrayan Kişinin Hakları
Instagram’da hakaret suçuna uğrayan kişi, aşağıdaki haklara sahiptir:
Şikayette bulunma: Mağdur, en yakın karakola veya Cumhuriyet Savcılığı’na giderek şikayette bulunabilir.
Delil toplama: Mağdur, hakaret içerikli mesajları, yorumları, ekran görütülerini, fotoğrafları ve videoları delil olarak sunabilir.
Tazminat davası açma: Mağdur, uğradığı manevi zarara karşılık tazminat davası açabilir.
Kişilik haklarına saldırının önlenmesi için dava açma: Mağdur, kişilik haklarına saldırının tekrarlanmaması için dava açarak tedbir talep edebilir.
Instagram’da Hakaret Suçunun Cezası
Hakaret suçunun cezası, 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Hakaret içerikli beyanların kamuya açık bir şekilde yapılması veya belirli bir sayıda takipçiye hitaben yapılması halinde verilecek ceza artırılır.
Örnek Olay:
Bir kullanıcının, Instagram’da başka bir kullanıcıya “beyinsiz”, “gerizekalı” ve “vatan haini” gibi hakaret içerikli yorumlar yazması halinde, hakaret suçu oluşmuş olur. Mağdur, bu durumdan şikayetçi olabilir ve faile Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesi uyarınca ceza verilebilir.
İnstagramda Hakaret Davası Uzlaşmaya Tabi mi?
Uzlaşmaya tabi suçlar kanunda teker teker sayılmıştır. Hakaret suçu da sayılan bu suçlar arasında yer almaktadır. Tek istisnası kamu görevlerilerine karşı işlenen hakaret suçudur.
Instagram’dan hakaret suçuyla ilgili uzlaşma sağlanması durumunda, dosya soruşturma aşamasındaysa kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilecek, dosya mahkeme aşamasındaysa düşme kararı alınacaktır.
Instagram Hakaret Davası Sonuçları
Dava Süreci:
Dava aşamasında sanık savunmasını hazırlar, deliller sunulur, tanıklar dinlenir ve taraflar savunmalarını yapar. Mahkeme, tüm delilleri ve beyanları değerlendirerek bir karar verir.
Şüphelinin Tespiti ve Takipsizlik Kararının Önlenmesi
Türkiye’de Instagram’ın temsilcilikleri olmadığından, sahte hesapların sahiplerini bulmak oldukça zor bir hale gelmiştir. Bu nedenle, olası bir takipsizlik kararının önüne geçilebilmesi için şikayet dilekçesinde şüphelinin kimliğini belirlemeye yardımcı olabilecek her türlü bilgiye yer verilmelidir.
Eğer tespit edilebilirse, şüphelinin adresi ve diğer tüm bilgileriyle birlikte elde edilen deliller, ve şikayete konu edilen hakaret içerikli paylaşımın bir nüshası dilekçeye eklenmelidir. Bu şekilde, şüphelinin kimliğinin tespit edilmesine ve adaletin yerine getirilmesine olanak sağlanır.
Kararın Sonuçları:
Sanık Cezalandırılırsa: Sanık hakkında hapis veya adli para cezası verilebilir. Mağdur, uğradığı manevi zarara karşılık tazminat talebinde bulunabilir. Ayrıca, hakaret içerikli paylaşımların silinmesine de karar verilebilir.
Sanık Cezalandırılmazsa: Mağdur, beraat kararına itiraz etme hakkına sahiptir.
İstinaf:
Verilen karar her iki tarafça da istinaf edilebilir. İstinaf Mahkemesi (Bölge Adliye Mahkemesi) yerel mahkemenin kararını inceler ve onaylar veya bozar.
Instagram’da Hakaret Davası Ne Kadar Sürer?
Instagram’da hakaret davalarının süresi, olayın özelliğine, delillerin karmaşıklığına ve iş yüküne bağlı olarak değişmektedir. Ortalama olarak, bir Instagram hakaret davasının tamamlanması 6 ay ile 2 yıl arasında sürebilir.
Dava Sürecini Etkileyen Faktörler:
Soruşturma aşaması: Soruşturma aşamasında delillerin toplanması ve bilirkişi incelemelerinin yapılması zaman alabilir.
Dava aşaması: Dava aşaması, mahkemenin tanıkları tespiti, delillerin toplanması gibi sebeplerle uzayabilir.
Temyiz aşaması: Verilen karar her iki tarafça da temyiz edilebilir. Temyiz aşaması da davanın süresini uzatabilir.
Instagram’da Hakaret Davası Örnek Yargıtay Kararları
(… ) Somut olayda müştekinin, şüphelinin ‘serenege35’ kullanıcı adlı instagram adlı sosyal medya hesabından ”Erkek olarak sana hiç düşmez zekasız”, ”Zekasız diyorum ağırına gidiyor” ve ”Densiz” şeklindeki paylaşımlar ile kendisine karşı hakaret suçunun işlendiği iddiaları üzerine yaptığı şikâyet hakkında, Mersin Cumhuriyet Başsavcılığınca instagram hesabının gizli olması sebebiyle kullanıcısının tespitinin yapılamadığından bahisle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş ise de, müştekinin şikâyet dilekçesinde şüphelinin ismini açık bir şekilde belirttiği, itiraz dilekçesi ekinde de şüpheli hakkında ulaştığı şüpheliye ait telefon numarası bilgisini sunduğu ancak belirtilen isimle ilgili hiçbir araştırma yapılmadığı gibi söz konusu sosyal medya hesabı ile ilgili açık kaynak araştırması yaptırılması, şüphelinin kimlik bilgilerinin tespiti durumunda savunmasının alınması ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gözetilmeden itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilmektedir. ONSEKİZİNCİ CEZA DAİRESİ, Esas: 2019/17898 Karar: 2020/4853 Tarih: 24.02.2020
Somut olayda müşteki vekilinin şikâyet dilekçesi üzerine başlatılan soruşturma kapsamında, facebook, twitter, instagram gibi sosyal paylaşım siteleri ile ilgili olarak yapılan istinabe taleplerini Amerika Birleşik Devletleri adlî makamlarının cevaplamadığından bahisle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş ise de, twitter adlı sosyal paylaşım sitesindeki profil bilgilerinin ve diğer hususların araştırılarak şüpheli veya şüphelilerin kimlik bilgilerinin tespit edilmeye çalışılması, Amerika Birleşik Devletleri adlî makamları ile istinabe yapılması ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, itirazın bu yönden kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilmektedir.
(…)
Her ne kadar ABD’nin hakaret suçlarına ilişkin istinabe taleplerine yanıt vermediğinden şüphelinin tespit edilemediği gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmişse de, CMK’nın 172/1. maddesindeki, kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinin somut olayda mevcut olmadığı, dolayısıyla şüphelinin tespitine yönelik olarak gerekli tüm soruşturma işlemleri yapıldıktan sonra, şüphelinin tespiti halinde iddianame düzenlenmesi, şüpheli tespit edilemediği takdirde ise dava zamanaşımı süresince soruşturmaya devam edilmesi gerektiği anlaşılmakla, merciince itirazın kabulüne karar verilmesi yerine reddedilmesi hukuka aykırı görülmüştür.ONSEKİZİNCİ CEZA DAİRESİ, Esas: 2019/23599 Karar: 2020/6873 Tarih: 10.06.2020
Bu konuda daha fazla yardım veya danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.