İsim Ekletme Davası Nedir? – 2024 – Av. Ozan Soylu
İsim ekletme davası, kişilerin mevcut isimlerine bir yenisini ekletmek istediklerinde başvurdukları hukuki bir süreçtir. Türk hukuk sisteminde isim ekletme işlemi, isim değiştirme davasıyla benzer usul ve esaslara dayanır. Bu yazıda, isim ekletme davasının ne olduğu, nasıl açılacağı, hangi durumların haklı sebep sayılabileceği ve dava sürecinde nelere dikkat edilmesi gerektiği üzerinde durulacaktır.
İsim Ekletme Davasının Hukuki Dayanağı
Türk Medeni Kanunu’nun 27. maddesi, isim ekleme davasının, ancak haklı sebeplere dayanılarak açılacağını belirtir. Yine aynı maddedeki diğer hükme göre ise, kimliğine eklettiği isim nedeniyle zarar gören kimsenin, zararı öğrenmesinden itibaren bir yıl içinde eklenen ismin kaldırılması yönünde dava açabileceğini belirtir.
Aynı zamanda, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 15/5 maddesindeki “doğan çocuğa en fazla 3 isim konulabilir” hükmünden de kimliğe ekletilcek isim sayısın en fazla 2 olacağı sonucu çıkarılır.
2024 yılı itibarıyla, Türk Medeni Kanunu’nun 27. maddesinde yer alan isim değişikliği kararlarının ilan edilmesini öngören hüküm, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. 16/2/2025’te yürürlüğe girecek olan bu karar, isim değişikliği sürecinde kişisel verilerin korunmasına yönelik önemli bir gelişme olarak değerlendirilmiştir.
Haklı Sebepler
Bir kişinin mevcut ismine yenisini ekletmek istemesi durumunda mahkemeye sunabileceği bazı haklı sebepler şunlardır:
Toplumda Farklı İsimle Tanınmak: Kişinin, resmi belgelerdeki ismi yerine başka bir isimle tanınıyor olması, isim ekletme için yeterli bir sebeptir. Örneğin, bir kişi sosyal hayatında sürekli olarak “Serdar” ismiyle tanınıyor ancak kimliğinde “Fahrettin” olarak kayıtlıysa, bu durumda kimliğine ikinci eklemek için dava açarak “Fahrettin Serdar” olarak isminin değiştirilmesini talep edebilir. Davacı, bu talebini tanık beyanları ve resmi belgelerle desteklemelidir.
Ailevi Bağlar ve Duygusal Nedenler: Kişinin, bir aile büyüğünün ya da manevi bağı olan bir kişinin ismini ekletmek istemesi, mahkemelerce kabul görebilecek bir gerekçedir. Fakat bu isteğini de delillendirmesi gerekir.
Profesyonel veya Sosyal Nedenler: Kişinin, mesleki hayatında ya da sosyal çevresinde başka bir isimle biliniyor olması, isim ekletme davası için geçerli bir sebep olabilir.
Dava Süreci
İsim ekletme davası, kişinin yerleşim yerinin bulunduğu Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılır. Dava sırasında tanık gösterilmesi davanın seyrini olumlu etkileyecektir.
Davanın başvuru süreci ise şu şekildedir:
- Dilekçe Hazırlanması: İsim ekletme davası için hazırlanacak dilekçede, talep edilen isim ve bu talebin gerekçeleri açıkça belirtilmelidir.
- Tanık ve Delillerin Sunulması: Kişinin toplum içinde ekletmek istediği isimle tanındığına dair tanık beyanları ve diğer deliller mahkemeye sunulmalıdır.
- Mahkeme Kararı: Hakim, gerekli incelemeleri yaparak davayı karara bağlar. Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı sonrası, isim değişikliği kararının ilan edilmesi zorunluluğu ortadan kalkmıştır.
Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
İsim ekletme davasında dikkat edilmesi gereken en önemli hususlar şunlardır:
- Haklı Sebep Göstermek: Mahkemeye sunulacak gerekçelerin, isim ekletme talebini haklı kılacak nitelikte olması gerekmektedir.
- Davanın Doğru Mahkemede Açılması: İsim ekletme davası, kişinin yerleşim yerindeki Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılmalıdır.
- Belgelerin Hazırlanması: Dava sürecinde, kişinin toplum içinde hangi isimle tanındığını gösteren belgeler ve tanık beyanları sunulmalıdır.
İsim Ekletme Davası ile İlgili Örnek Bir Yargıtay Kararı
Davacı, çocuğu İrem‘in adına “Serra” isminin eklenmesi için mahkemeye başvurmuştur. Mahkeme, tanıkların dinlenmesine gerek duymadan, kişinin istediği ismi kullanmasının anayasal bir hak olduğu gerekçesiyle davayı kabul etmiştir. Ancak Yargıtay, bu kararın hukuka uygun olmadığını belirterek kararı bozmuştur.
Yargıtay kararında, isim değişikliği veya ekletme taleplerinde haklı bir sebep bulunması gerektiği vurgulanmıştır. Özellikle, kişinin yeni ismiyle çevresinde tanınması gibi haklı bir sebebin tanık beyanlarıyla kanıtlanması önemlidir. Mahkemenin bu hususları dikkate almadan hüküm vermesi hukuka aykırı bulunmuş ve karar bozularak dosya geri gönderilmiştir.
ONSEKİZİNCİ HUKUK DAİRESİ Esas : 2011/2391 Karar : 2011/4931 Tarih : 12.04.2011
Sonuç
İsim ekletme davası, Türk hukukunda belirli kurallar çerçevesinde gerçekleştirilen bir işlemdir. Kişinin kimliğine isim ekletme talebini mahkemeye sunarken haklı nedenlere dayandığından emin olması ve gerekli belgeleri eksiksiz olarak hazırlaması önemlidir. Dava sürecinin başarılı bir şekilde tamamlanması durumunda, ekletilen isim resmi kayıtlara işlenir ve kişinin kimlik bilgilerinde güncellenir.
Bu konuda daha fazla yardım veya danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.