“Adli Sicil Kaydı ve Silme Süreci: Detaylı Rehber ve Önemli Bilgiler”

Adli Sicil (Sabıka Kaydı) Nedir?

Sabıka kaydı olarak bilinen ”Adli Sicil Kaydı” Adalet Bakanlığı’na bağlı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü tarafından tutulan kayıttır. Bu kayıtlar, kesinleşmiş ceza ve güvenlik tedbirlerini içerir. Türk mahkemeleri ve yabancı mahkemeler tarafından verilen ve Türk Hukuku’na göre tanınan tüm mahkumiyet kararları adli sicil kaydına kaydedilir.  Bu kayıtlar, kesinleşmiş mahkumiyetler ve mahkeme tarafından verilen para cezaları gibi bilgileri içerir. Sabıka kaydı, adli sicil kaydı ve adli sicil arşiv kaydı olmak üzere iki aşamadan oluşur.

Adli Sicil Kaydının Erişimi ve Alınması

Adli sicil kayıtlarınıza linke tıklayarak ulaşabilirsiniz. Ayrıca bulunduğunuz yer adliyelerindeki adli sicil müdürlükleri vasıtasıyla ulaşabilirsiniz. Bunun yanında  kaymakamlıktan ve konsolosluktan da alınabilir.Sorgulama sonrasında belgenin nereye sunulacağını seçme imkanı sunulmaktadır.

Silah ruhsatı, ehliyet başvurusu, muhtar adaylığı, ihale süreci gibi çeşitli seçenekler arasından uygun olanı seçerek kaydınızı oluşturabilirsiniz. Resmi seçenekle adli sicil kaydı arşiv kaydı ile birlikte oluşturulurken, özel seçenekle sadece adli sicil kaydı elde edilir.

Adli sicil kaydını almak için kişilerin ilgili yerlere bizzat başvurması gerekmektedir. Vekalet aracılığıyla adli sicil kaydı almak için vekaletnamede özel yetki bulunmalıdır.

Adli sicile kaydedilecek bilgiler 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu‘nda belirtilmiştir. Bu bilgiler arasında hapis cezalarıyla ilgili mahkûmiyet kararları, adlî para cezaları, kısa süreli hapis cezalarına seçenek yaptırımlar ve belli hakların kullanımından yoksun bırakılmasıyla ilgili kararlar bulunur.

Sicile İşlenen Suçlar Nelerdir?

Adli Sicil Kanunu’na göre hangi suçların adli sicile kaydedileceği belirlenmiştir. Bu suçlar şunlardır:

– Kesinleşmiş mahkumiyet kararları

– Mahkumiyet kararının infaz edildiğine dair bilgiler

– Ertelenen hapis cezaları

– Adli para cezaları

– Seçenek yaptırımlar

– Belirli hakların kullanılmasına ilişkin getirilen kısıtlamalar

– Sürücü belgesinin alınması kararı

– Afla tahliye edildiğine ilişkin kayıtlar

Adli Sicile Kaydedilmeyen Bilgiler

Adli sicile kaydedilmeyecek bilgiler yine aynı kanunun 5. maddesinde belirtilmiştir. Bunlar arasında disiplin suçlarına ve sadece askerî suçlara ilişkin mahkûmiyet hükümleri, disiplin veya tazyik hapsine ilişkin kararlar ve idarî para cezasına ilişkin kararlar yer alır.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararları, Adli Sicil Kanunu’na göre adli sicil ve arşiv kaydına işlenmez. Ancak, hakim ve savcıların istemeleri halinde ayrı bir kütüğe/sicile işlenebilir. Yanlışlık durumunda düzeltilmesi için başvurulabilir.

Adli Sicile Kaydedilmeyecek Bilgiler

Adli Sicil Kanunu’na göre adli sicile kaydedilmeyecek bilgiler şunlardır:

– Disiplin suçlarına ve sırf askerî suçlara ilişkin mahkûmiyet hükümleri,

– Disiplin veya tazyik hapsine ilişkin kararlar,

– İdarî para cezasına ilişkin kararlar.

Adli Sicil Arşiv Kaydı Silme Sürecinin Detayları

Adli sicil arşiv kaydı, silah ruhsatı, vize alımı, kamu kurumlarına iş başvuruları gibi birçok yasal süreçte karşımıza çıkar. Bu nedenle, kaydın derhal silinmesi oldukça önemlidir.

Adli sicil kaydı, cezanın veya güvenlik tedbirinin infazının tamamlanması, ceza mahkûmiyetini ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık, ceza zamanaşımının dolması, genel af ilan edilmesi veya ilgili kişinin ölmesi gibi durumlarda silinir. Adli Sicil Kaydı Sildirme işlemi ise çeşitli sürelere ve şartlara bağlıdır.

Kişinin karıştığı suç ve aldığı cezaya göre, arşiv kaydının silinmesi için belirlenen süreler 5, 15 ve 30 yıl gibi farklılık gösterebilir. Ayrıca, özel kanunlarda da bu sürelerin niteliği değişiklik gösterebilir, örneğin Sigortacılık Kanunu, Türk Ticaret Kanunu gibi.

Ayrıca, başvuru sürecinde Genel Müdürlük tarafından ek bilgi ve belgeler istenebilir.

 

Adli Sicil Kaydının Silinmesi Şartları

Adli sicildeki bilgiler şu durumlarda silinir:

– Cezanın veya güvenlik tedbirinin infazının tamamlanması,

– Ceza mahkûmiyetini ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık,

– Ceza zamanaşımının dolması,

– Genel af durumlarında Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü tarafından silinerek, arşiv kaydına alınması,

– Türk vatandaşı hakkında yabancı mahkemeden verilmiş ve kesinleşmiş olan mahkûmiyet kararının Türk hukuku bakımından doğurduğu hak yoksunluklarına ilişkin mahkeme kararı

– Adlî para cezasına mahkûmiyet hükümleri ile cezanın ertelenmesine ilişkin hükümler.

 

Adli Sicil Kaydının Silinmesi

 

Adli Para Cezası Sicile İşlenir mi?

Adli sicile kaydedilecek adli para cezası hususları şu şekilde sıralanabilir:

– Adlî para cezasına ilişkin mahkûmiyet hükmü,

– Adlî para cezasının ödenmek suretiyle infaz edildiği hususu,

– Adlî para cezasının tazyik hapsi suretiyle kısmen veya tamamen infaz edildiği hususu,

– Adlî para cezasının tazyik hapsinden sonra kalan kısmının ödenmek suretiyle infaz edildiği hususu.

 

Adli sicil kaydı, hapis cezası gibi adli sicil kaydına işleyecektir. Adli para cezası taksitle ödenirse son taksitin yatırıldığı gün; peşinen yatırılırsa peşin olarak tamamen yatırıldığı gün ceza infaz edilmiş sayılır ve ceza adli sicil kaydından silinir.

Kendiliğinden silinmeyen kayıtlar için Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’nden dilekçeyle talep edilmesi gerekir.

Adli para cezasına ilişkin kayıt, cezanın tipine göre değişiklik gösterir. Eğer sadece para cezasına hükmedilmiş ve başkaca bir hak kısıtlamasına gidilmemişse, para cezası ödendikten sonra, cezanın ödendiğine dair belge ile yapılan başvuru üzerine 1-2 aylık süre içerisinde silinir.

Ancak para cezasına ilişkin kayıt başkaca hak kısıtlamalarını içeriyorsa, para cezasının ödenmesi dışında memnu hakların iadesi kararına da ihtiyaç duyulmaktadır. Bu şartlar altında adli para cezasının silinmesi, mahkemenin vereceği memnu hak iadesi kararının süresine göre değişiklik gösterir, ancak normal şartlarda 2-3 ay içerisinde silinmesi beklenir.

 

Adli Para Cezası Sicilden Ne Zaman Silinir?

Adli para cezasına ilişkin kaydın silinme süreci, cezanın tipine göre değişmektedir. Eğer sadece para cezasına hükmedilmiş ve başka bir hak kısıtlaması yapılmamışsa, para cezası ödendikten sonra yapılan başvuru üzerine 1-2 aylık süre içerisinde silinir.

Ancak para cezasına ilişkin kayıt başka hak kısıtlamalarını içeriyorsa, para cezasının ödenmesinin yanı sıra memnu hakların iadesi kararı da gereklidir. Bu durumda adli para cezasının silinmesi, mahkemenin vereceği memnu hak iadesi kararının süresine göre değişiklik gösterebilir, ancak genellikle 2-3 ay içinde silinmesi beklenir.

Adli para cezasının miktarı, kişinin ekonomik durumuna ve suçun ciddiyetine göre değişir. Günlük miktar, hakimin takdirine bağlı olarak belirlenir. İdari para cezaları adli sicile işlenmez, kaydedilmez.

 

Uyuşturucu Adli Sicil Arşiv Kaydı Silinme Koşulları

Uyuşturucu suçlarından ceza alanlar için adli sicil kaydının silinmesi sorusu sıkça gündeme gelir. Bu kişilerin sürücü belgesi alması dahil pek çok alanda sorun yaşanabilir. Adli sicil kaydının silinmesi için mahkemece verilen cezanın infazı tamamlanmalıdır.

Ancak, uyuşturucu suçlarına ilişkin adli sicil arşiv kaydının silinmesi için infazın üzerinden 15 yıl geçmeli ve hakların iadesi kararı alınmalıdır. Bu süreçte, ceza alan kişilerin cezalarının infazı tamamlanmadıkça ve hakların iadesi kararı alınmadıkça adli sicil arşiv kaydı temizlenemez.

 

Adli Sicil Kaydı Sildirme Ne Kadar Sürer?

Adli sicil kaydının silinmesi, kendiliğinden olması gereken bir süreçtir, ancak bazı durumlarda bu süreç imkansızlıklar nedeniyle gecikebilir. Bu sebeple vatandaşlar veya avukatları işlemleri takip etmelidir.

Adli sicil arşiv kaydının silinme süreci biraz daha uzun olabilir, çünkü yasaklanmış hakların iadesi kararı gereklidir. Bu kararın süresi mahkemeden mahkemeye değişiklik gösterebilir. Memnu hak iadesi kararı alındıktan sonra, süreç Adli Sicil Kaydı Sildirme ile hemen hemen aynı sürede tamamlanır.

Bir vatandaşın adli sicil kaydını sildirmesi, 2-3 ayı bulabilir. Gerekli evrakların temini, sürelerin hesaplanması ve kuruma başvurunun yapılması teknik hususlardır. Bu nedenle, vatandaşların bu süreleri göz önünde bulundurması önemlidir.

İnfazı tamamlanmış adli sicil kaydı, yani gerekli evraklarla Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne yapılan başvurudan itibaren genellikle 2 ay içinde silinir.

Denetimli serbestlik durumunda, belirlenen sürelerin tamamlanmış olması gerekir. Bu süreçler de normalde 2 ay içinde tamamlanır, ancak mahkemenin çalışma tarzına göre süre değişebilir. Adli sicil kaydında bulunan “C”, mahkemece verilen ceza hükmünü ifade ederken, “Y”, cezanın infazının tamamlandığı tarihi belirtir. Bu bilgiler, adli sicil kaydındaki cezanın türü ve tamamlanma durumu hakkında bilgi verir.

 

Adli Sicil Kaydı Olan İşe Girebilir mi?

Adli sicil kaydı olan bireyler genellikle iş bulma sürecinde bazı zorluklarla karşılaşabilirler. E-devlet üzerinden erişilebilen adli sicil kaydına özel ve resmi kurumlar kolaylıkla ulaşabilirken, kamu kurumları sıklıkla arşiv kaydına erişebilir. Bu durumda, sadece arşiv kaydına sahip olanlar özel kurumlarda iş bulabilirken, adli sicil kaydına sahip olanlar hem özel hem de resmi kurumlarda iş bulma konusunda zorluklar yaşayabilirler. Bu yüzden ivedilikle adli sicil kaydı silme işlemleri başlatılmalıdır.

 

Adli Sicil Kaydı Memuriyete Engel Teşkil Eder Mi?

Adli sicil kaydında yer alan bilgiler kişilerin almış oldukları ceza ve güvenlik tedbirlerini içeriyor olduğundan kamu kurum ve kuruluşlarında işe alım aşamasında bu kayıtlara bakılmaktadır. Ancak adli sicil kayıtlarında yer alan her türlü bilgi, kişinin memuriyeti hususunda önem taşıyan bilgilerden olmayacaktır. Bilindiği üzere kişi memur olmadan önce hakkında bir güvenlik soruşturması yapılır ve bu soruşturmada memurluğa engel olarak sayılmış suçları işleyip işlemediği araştırılır. Bu kapsamda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 42. maddesinde memuriyete engel suçlar belirlenmiştir. Bu suçlar dahilinde olmayan ve adli sicilde kayıtlı olan diğer mahkumiyetlere ilişkin bilgiler, memuriyet için engel teşkil etmeyecektir.

 

Arşiv Kaydı ve İnfazın Tamamlanması

Arşiv kaydı ise, cezaların tamamlanması veya yerine getirilmesi durumunda tutulan kayıttır. İnfazın tamamlanması, hapis cezasının sona ermesi veya erteleme süresinin dolması gibi durumları kapsar. Bu şartlar sağlandığında, adli sicil kaydındaki bilgiler arşiv kaydına alınır. Adli sicil arşiv kaydının silinmesi, adli sicil kaydının silinmesinden daha uzun sürebilir.

Memnu hak iadesi kararının alınması ve kesinleşmesi gereklidir. Kesinleşmiş karar varsa kayıt kısa sürede silinebilir, aksi takdirde süre 1-2 ayı bulabilir. Memnu – yasaklanmış hak iadesi kararı, cezanın infazından üç yıl sonra, kişinin suça karışmaması ve iyi halli bir yaşam sürdüğünün tespiti durumunda verilir. Bu karar, kişinin haklarına ilişkin kısıtlamaların kaldırılmasını sağlar.

 

Adli Sicil Kaydının Silinmesi Hususunda Örnek Yargıtay Kararı

Adli Sicil Kaydının Silinmesi

4. Ceza Dairesi   2020/19886 E.  , 2021/524 K.

“İçtihat Metni”

KARAR

İstem yazısında; “Hükümlü tarafından sunulan talep, 11/04/2012 tarihli ve 28261 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6290 sayılı Adli Sicil Kanunu ile Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 2. maddesiyle değiştirilen, 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 12. maddesinin 1. fıkrası (b) bendi ile arşiv kayıtlarının silinme koşullarının yeniden düzenlendiği ve anılan Kanun’un geçici 2. maddesi uyarınca arşiv kayıtlarının silinme işleminin Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’nce yapılacağının hükme bağlandığı göz önünde bulundurulduğunda, 11/04/2012 tarihinden itibaren adli sicil ve arşiv kayıtlarının silinme işleminin yalnızca Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü tarafından yapılması gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” ifadelerine yer verilmiştir.

(…)

Sonuç ve Karar: Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,

1- Görevi yerine getirmemek için itaatsizlik suçundan sanık … hakkında, Mersin 3. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 26/11/2018 tarihli ve 1990/391 esas, 1990/1287 sayılı ek hükmünün, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca İPTAL EDİLMESİNE,

2- Aynı Kanun maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Adalet Bakanlığı’na sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na TEVDİİNE, 13/01/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.