Kilometresi Düşürülmüş Araç Aldım: Haklarım Neler? *2024

Araç Kilometresi Düşürme Nedir?

Araç kilometre düşürme, ikinci el araç alımında sıkça karşılaşılan bir hile yöntemidir. Bu hilede, aracın gerçek kilometre bilgisini gösteren kilometre sayacında manipülasyon yapılarak alıcı yanıltılmaya çalışılır. Bu durumda, ikinci el araç satan kişinin ayıptan sorumluluğu söz konusu olur.

 

Kilometresi düşürülmüş bir otomobilin satılması durumunda, satıcının iki tür sorumluluğu vardır:

Hukuki Sorumluluk: 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca ayıptan doğan hukuki sorumluluk.

Cezai Sorumluluk: 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu hükümleri uyarınca dolandırıcılık suçundan doğan cezai sorumluluk.

 

Kilometre düşürme işlemi kim tarafından yapıldığı veya satıcının haberi olup olmadığı önemli değildir; alıcı bu durumdan haberdar değilse, sorumluluk satıcıya aittir. Bu nedenle, ikinci el araç alırken dikkatli olmak ve aracın kilometre bilgisini doğrulamak önemlidir.

 

Otomobil Kilometresini Düşüren Satıcının Hukuki Sorumluluğu

Ayıptan Sorumluluk Hükümleri:

Araç kilometre düşürme işlemi gerçekleştiğinde, satıcının sorumluluğu ayıptan sorumluluktur. Bu hükümler, Türk Borçlar Kanunu’nun m. 219 ve sonrasında ile Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un m. 8 ve devamında yer alır.

 

Alıcının Hakları:

İkinci el araç alımında kilometre düşürme tespit edilirse, alıcının aşağıdaki hakları vardır:

Sözleşmeden Dönme: Aracı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek ödediği bedeli talep etme hakkı.

Bedelde İndirim Talebi: Ayıp oranında bedelde indirim isteme imkanı.

Ücretsiz Tamirat Talebi: Aşırı masraf gerektirmeyen durumlarda, ücretsiz tamirat talep etme hakkı.

Ayıpsız Misli ile Değişim: Ancak ikinci el araç satışlarında sınırlı uygulanabilen bir hak, çünkü her araç farklı özelliklere sahiptir.

 

Satıcının Kilometre Düşürülmüş Olmasını Bilmemesi:

Türk Borçlar Kanunu’nun 219. maddesi, satıcının ayıp hakkında bilgisinin olmasının gerekmediğini belirtir. Dolayısıyla, araç kilometre düşürme işlemi satıcı tarafından yapılmamış olsa bile, bundan haberdar olmadığı durumlarda dahi satıcı sorumlu olur.

Alıcı, kilometre düşürülmüş araç aldığında satıcıya başvurur. Ancak satıcının başkalarına başvurması veya alıcıyı kilometre düşürmekle itham etmesi gibi durumlarda ispat meselesi gündeme gelebilir.

 

Aracın Zaten Düşük Fiyata Alınması:

Araç kilometre düşürme durumunda, alıcının bundan haberi olmadığı durumlarda satıcı aracın düşük fiyattan satıldığını bahane olarak öne süremez. Ayıbın her halükarda tazmin edilmesi gerekir.

 

Zarar Doğmuş Olması Gerekir mi?

Alıcı, herhangi bir zarara uğramadan da aracın ayıpsız olduğu şekilde satın aldığı özelliklere sahip olması gerektiğini talep edebilir. Satıcının vaat ettiği özelliklerin bulunmaması, tazminat talep etme hakkını doğurur.

 

Ne Kadar Tazminat Alınır?

Tazminat miktarı, araç piyasa değeri, ayıp oranı ve diğer faktörlere bağlı olarak belirlenir. Bilirkişi tarafından yapılacak hesaplama, somut olayın özelliklerine göre yapılır. Genellikle aracın ayıpsız halinin değeri ile ayıplı halinin piyasa değeri arasındaki fark üzerine eklemeler yapılır. Bu konuda net bir belirleme için avukat yardımı alınması tavsiye edilir.

 

Dava Sürerken Araç Kullanımı:

Dava sürecinde aracın kullanılmasında herhangi bir sakınca yoktur. Aracın kilometresi bu süreçte doğal olarak yükselecektir. Ancak bunun davanın neticesine olumlu veya olumsuz herhangi bir etkisi bulunmaz.

 

Araç Başkasına Satılabilir mi?

Dava sürerken aracın başkasına satılmasında herhangi bir sakınca yoktur. Ancak hangi seçimlik hakkın kullanılacağı iyi belirlenmelidir. Örneğin, sözleşmeden dönülecekse araç kesinlikle başkasına satılmamalıdır. Ayrıca, aracı satın alacak kişiye km düşürme olayı ile ilgili bilgilendirme yapılması gerekir. Aksi halde, araç kilometre düşürme sorumluluğu satan hakkında da doğar. Bu süreçte hukuki yardım alınarak satışın gerçekleştirilmesi önerilir.

 

Bilirkişi Raporlarıyla Tespit:

Bilirkişi, aracın satış tarihindeki yaklaşık kilometre durumunu hesaplar.

Araç kilometre düşürülmüş olsaydı, satış tarihindeki düşürülmüş haliyle satılabilir olabilecek miktarı tespit eder.

Bu hesaplamalar doğrultusunda aradaki farkı belirleyerek kanaat bildirir.

 

Şüphelenenlerin İnceleme Yöntemleri:

Tramer kaydı sorgulanarak, muayene giriş kilometre verileriyle güncel kilometreler karşılaştırılır.

Araç alındığı kişiden önceki servis kayıtları talep edilir veya direkt olarak servisten sorgu yapılır.

Şase numarasından sigorta bilgilerine ulaşılır ve farklı tarihlerdeki kayıtlar incelenir.

Araç kaç kez el değiştirdiği ve bu süreçlerde yapılan ekspertiz incelemeleri gözden geçirilir.

Teknik incelemeler, aracın önemli kısımlarında yapılarak kilometre düşürme tespit edilmeye çalışılır.

Kilometrenin ne zaman düşürüldüğünün ispatı için detaylı araştırmalar yapılır.

 

Araç Kilometresi Düşürülmesinde Galerinin ve Ekspertizin Sorumluluğu

Galeriler ve ekspertizler, TBK ve TKHK düzenlemelerine ek olarak ‘İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Kanun’ kapsamında sorumlu tutulurlar.

Ekspertizler ise sundukları hizmetin ayıplı olması durumunda sorumlu tutulurlar. Bu konuda daha fazla bilgi için ‘oto ekspertizin hukuki sorumluluğu’ başlıklı yazıya bakabilirsiniz.

Somut olayın özelliklerine göre, galeriler ve ekspertizler tek sorumlu veya aracın asıl sahibiyle birlikte müteselsil sorumlu olabilirler. Ancak alıcının zararı, zenginleşme yasağı kuralları kapsamında bu kişiler tarafından tazmin edilir.

 

Kilometresi Düşürülmüş Araç Davası Nasıl Açılır?

Bildirim ve Talep Süreci:

Alıcı, satıcıyı kilometre düşürme olayından haberdar eder ve talepte bulunur. Talep reddedilirse, dava açma hakkı doğar.

Hukuki Zemin Oluşturma:

İhtimaller değerlendirilerek, kanuni arka planı sağlam bir dava dilekçesi hazırlanır. Hazırlık sürecinde tecrübeli avukatlardan yardım alınması önerilir.

Otomobil Kilometresi Düşürmede Dava Açma Süresi

İkinci el araç satışında satıcıya başvurma süresi genellikle 2 yıldır. Ancak satıcının ağır kusuru durumunda bu süre geçerli değildir. Araç km düşürme durumunda satıcı ağır kusurlu ise, 2 yıllık süre geçerli olmaz. Ancak genel olarak, 10 yıllık genel zamanaşımı süresi dikkate alınır. Araç km düşürme olayından haberdar olunur olunmaz, bu durumun satıcıya bildirilmesi önemlidir.

 

Bu konuda daha fazla yardım veya danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.