Uzun Dönem İkamet İzni
UZUN DÖNEM İKAMET İZNİ
Uzun dönem ikamet izni pek çok hukuk sisteminde kabul görmüş bir müessesedir. Hukukumuzda da Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamında düzenlenmiştir. Bu kanun uyarınca uzun yıllar Türkiye’de kalmış, Türk yaşam tarzına adapte olmuş ve ülkemizle yakın ilişkiler kurmuş yabancılara kolaylık sağlanmaktadır. Uzun dönem ikamet izni Türkiye’de kesintisiz en az sekiz yıl ikamet izniyle kalmış olan yabancılara ya da Bakanlığın belirlediği şartlara uyan yabancılara Bakanlığın onayıyla valilikler tarafından verilen ikamet türüdür.
Diğer ikamet izni türleri ise;
3. Öğrenci ikamet izni
4. İnsani ikamet izni
5. İnsan ticareti mağduru ikamet izni
UZUN DÖNEM İKAMET İZNİ ALMAK İÇİN ARANAN KOŞULLAR
1.Kesintisiz en az 8 yıl ikamet izniyle Türkiye’de kalmak
8 yılık sürenin başlangıcını saptarken başvuru tarihi esas alınacaktır.
İkamette kesinti sayılacak durumlar;
- Yabancının yurt dışına çıkması
- İkamet izni almadan Türkiye’de kalması
Durumunda söz konusu olur.
2.Son 3 yıl içinde sosyal yardım almamış olmak
İlgili kurum ve kuruluşlardan bu hususla alakalı bilgi talep edilecektir.
3.Geçimini sağlayacak düzeyde düzenli gelire sahip olmak
Yabancının asgari ücret kadar aylık giderini karşılayabilecek nitelikte maddi güce ve totalde kendisiyle birlikte her bir aile üyesi için asgari ücretin üçte biri kadar gideri karşılayabilecek maddi güce sahip olması gerekmektedir.
4.Sağlık sigortasına sahip olmak
5.Kamu düzeni ve güvenliği bakımından tehdit oluşturmamak
İçişleri Bakanlığı da uzun dönem ikamet izni için yeni şartlar getirmekle yetkili kılınmıştır.
UZUN DÖNEM İKAMET İZNİNİ KİMLER ALABİLİR ?
1.Ülkemizde kesintisiz olarak en az 8 yıl olmak üzere ikamet izniyle kalan ve Bakanlık tarafından belirlenen şartlara uyan yabancılar
2.Mülteci, şartlı mülteci ve ikincil koruma statüsünde olmayan yabancılar
3.İnsani ikamet izni ve geçici korumadan yararlanmayan yabancılar
uzun dönem ikamet iznini alabilecek niteliktedirler. Ancak söz konusu yabancının sağlaması gereken başkaca şartlar da bulunmaktadır.
UZUN DÖNEM İKAMET İZNİNİ KİMLER ALAMAZ ?
Bu izin için birtakım sınırlamalar getirilmiştir. Uzun dönem ikamet izni vatandaşlıktan sonraki en avantajlı konuma sahip olmasından ötürü kanun koyucu tarafından dikkatle ele alınarak bazı statüleri kapsam dışında bırakmıştır. Bu kişiler ;
- Mülteciler
- Şartlı mülteciler
- İkincil koruma statüsündekiler
- İnsani ikamet izni sahipleri
- Geçici koruma statüsündekiler
- Çalışma izni muafiyeti bulunanlar
Bu kimseler kesintisiz olarak 8 yıl burada kalmış olsalar bile uzun dönem ikamet izni almaya hak kazanamazlar.
Belirtmek gerekir ki, Türkiye’de öğrenim görmüş yabancılar bakımından 8 yıllık kesintisiz Türkiye’de yaşama koşulu 4 yıllık süreye indirgenmektedir.
UZUN DÖNEM İKAMET İZNİNİN AVANTAJLARI
Uzun dönem ikamet izni sahiplerine belli başlı haklar tanınmaktadır. Bu izne sahip olanlar pratik hayatta diğer ikamet izin çeşitlerine sahip olan yabancılara nazaran daha avantajlı konumdadırlar. Bu izne sahip olanlar kural olarak Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanabilirler. Bu kimseler bazı haklardan yararlanmakla birlikte kimi haklardan da yoksun tutulurlar. Örneğin; seçme ve seçilme, kamuda çalışma ve muaf olarak araç ithal etme haklarından yoksundurlar.
UZUN DÖNEM İKAMET İZNİNİN SAĞLADIĞI AVANTAJLAR
- Türkiye’de askerlik yapmaktan muaf tutulma
- Sosyal güvenliğe dair kazanılmış hakları saklı tutulma
- Türkiye’de ikamet, seyahat, çalışma, yatırım, ticari faaliyet, miras, taşınır ve taşınmaz malların alımı ve devri gibi konularda Türk vatandaşlarına uygulanacak mevzuat hükümlerine tabi olma
- Süresiz çalışma iznine başvurma hakkı
UZUN DÖNEM İKAMET İZNİNİN İPTALİ
Bu iznin iptal edilmesi diğer ikamet izinlerine oranla daha zor bir usule tabidir. Bu bağlamda uzun dönem ikamet izninin iptalini gerektirecek haller;
1.Kesintisiz bir yıldan fazla süreyle Türkiye dışında yaşama
Ancak bu husus sağlık, eğitim veya yabancının ülkesindeki zorunlu kamu hizmetinden kaynaklamamalıdır. Bu sebepler dışında başkaca bir nedenden ötürü bir yıldan fazla Türkiye dışına çıkanların uzun dönem ikamet izni iptal edilebilir. Başvuru tarihinden itibaren geriye dönük birer yıllık dilimler içerisinde toplam 180 günü aşan kesinti bulunması halinde diğer bir yıllık dilime geçilmektedir. Bu aşama sekiz yıllık zaman dilimi tamamlanana kadar devam etmektedir. Birer yıllık dilimlerde yüz seksen günü aşan kesinti olmaması durumunda ise son beş yıllık dilim içinde toplam üç yüz altmış beş günü aşan kesinti olup olmadığına bakılmaktadır. Somut durumunuz ile ilgili en doğru bilgiyi almak hak kaybına uğramanızı önleyecektir.
2.Yabancının kamu düzeni ve güvenliği yönünden ciddi tehdit oluşturması
Bu koşul hem uzun dönem ikamet izni almakta hem de bu iznin iptalinde aranan bir koşul olarak iznin iptalini güçleştirmektedir.
İPTAL EDİLEN UZUN DÖNEM İKAMET İZNİNİN TEKRAR VERİLMESİ
Yabancının kamu düzeni ve güvenliği yönünden ciddi tehdit oluşturması nedeniyle uzun dönem ikamet izni iptal edilmiş ise bu iznin tekrar verilmesi hukuken mümkün değildir. Ancak sağlık, eğitim veya yabancının ülkesindeki zorunlu kamu hizmetinden kaynaklı olarak kesintisiz bir yıldan fazla süreyle Türkiye dışında yaşama gerekçesiyle uzun dönem ikamet izinleri iptal edilen yabancılar bu izni yeniden almak için talepte bulunabilirler. Başvuru yurt dışında bulunan konsolosluklara ya da yurt içindeki valiliklere yapılabilir. Başvuru talepleri en geç 1 ay içinde sonuçlandırılır.
UZUN DÖNEM İKAMET İZNİ İÇİN GEREKLİ BELGELER
1.İkamet İzni Başvuru Formu
2.Pasaport veya pasaport yerine geçen belgenin fotokopisi
3.Son 6 ay içinde çekilmiş 4 adet biyometrik fotoğraf
4.Varsa önceki ikamet izin belgesinin fotokopisi
5.Son üç yıl içerisinde sosyal yardım alınmadığını gösteren belgenin aslı
6.Kalınacak sürede yeterli ve düzenli maddi imkâna sahip olunduğuna dair belgenin aslı
7.Asli sicil kaydı
8.Geçerli sağlık sigortası
9.İkamet izni kart bedelinin ödendiğini gösterir belge veya makbuz
10.Adres Kayıt Sistemine kayıtlı olduğunu gösteren belge
11.Kalınacak Yeri Gösterir Belge (tapu, kira sözleşmesi, yurt ya da otelde konaklamayı gösteren belge ya da üçüncü bir kişinin yanında kaldığına dair belge)
Uzun dönem ikamet izni ile ilgili daha detaylı bilgi için iletişim sayfasından bize ulaşabilirsiniz.
